- از کم و کیف فعالیت های گروه معرفت شناسی از زمان شیوع ویروس کرونا برایمان بفرمایید؟
از زمانی که کرونا شرایط خاصی را در کشور ایجاد کرد و محدویت هایی در همه جا از جمله پژوهشگاه به وجود آمد با تدابیر مسئولین پژوهشگاه بحمدالله توقفی درفعالیت ها و جلسات گروه ایجاد نشد، بلکه اعضای محترم و شورای علمی گروه با رعایت پروتکل ها ومقررات بهداشتی به طور مداوم جلسات و فعالیت های خود را ادامه دادند و همچنان ادامه میدهند و در واقع گروه معرفت شناسی مانند گروه های دیگر خود را با شرایط پیش آمده وفق داد. در این مدت و از زمان شیوع کرونا گروه علاوه بر انجام و پیگیری کارهای روتین و وظایف عادی خود وارد مباحث علمی و معرفتی در موضوع کرونا شد و نسبت به تعداد اعضای علمی خود فعالیت حداکثری از خود نشان داد که به اجمال به برخی از آنها اشاره میکنم.
۱٫ گروه دو نشست در قالب کرسی ترویجی ارائه کرد که در واقع ورود جدی به دو بحث بسیار مهم در حوزه کرونا است، زیرا این بیماری به لحاظ گستردگی جهانی سئوالات زیادی را در حوزه های پزشکی، فلسفی، کلامی، معرفتی و غیره ایجاد کرده است که بدون شک شبهات و پرسش های مربوط به حوزه معرفت شناسی از نخستین و در عین حال از جدی ترین سئوالات و شبهات است، اینکه آیا مبانی و مسائل معرفتی در دوران پس از کرونا با دوران متفاوت خواهد بود یانه؟ از جمله این پرسشها است که بالطبع مانند بسیاری از پرسش ها و مسائل مخالفان و موافقانی دارد، خوشبختانه اساتید گروه بلافاصله به این مباحث ورود یافتند درقالب نشست ها و نوشتجات درباره میزان تاثیر و یا عدم تاثیر کرونا در مبانی و مسایل معرفتی به بحث و گفتگو پرداختند. بر همین اساس موارد زیر توسط گروه انجام شد:
ا. برگزاری کرسی های ترویجی:
الف). «کرونا و مسئله ثبات ها و تغییرات». این کرسی توسط دکتر دادجو ارائه شد و دکتر قایمی نیا و دکتر غیاثوند ناقد و بنده به عنوان مدیر گروه دبیر نشست بودم.
ب). «کرونا و تکثرگرایی»؛ این کرسی توسط آقای دکتر عباسزاده ارائه شد و دکتر قایمی نیا و دکتر عبدی ناقد و بنده نیز دبیر نشست بودم.
۲٫ یاداشت «مسئله کرونا و تکثرگرایی معرفتی» توسط دکتر عباسزاده نوشته و در سایت پژوهشگاه منتشر شد.
۳٫ مصاحبه دکتر قایمی نیا با خبرگزاری مهر درباره «نطام معرفتی وفلسفی بشر بعد از دوران کرونا» در این گفتگو درباره تاثیر کرونا در دگرگونی های معرفتی و فلسفی بحث شده است.
۴٫ مقاله « پدیده کرونا، رونمایی نهیلیسم و بی معنایی سبک زندگی غربی» توسط بنده برای کتاب نقد نوشته شد که در دست انتشار است.
۵٫ در همین دوران مصادف با اولین سالگرد شهادت سردارسلیمانی رضوان الله تعالی علیه بودیم که بنده مصاحبه باعنوان: مولفه های تکامل شخصیت معنوی سردار سلیمانی» با خبرگزاری قدس انجام دادم و در سایت پژوهشگاه نیز منتشر شد. - چه حوزه های تمحضی تاکنون در گروه معرفت شناسی تعریف شده است؟
گروه معرفت شناسی همانند دیگر گروه ها دارای حوزه های تمحض است که هم اکنون سه حوزه تمحض فعال برای سه عضو گروه وجود دارد، مستحضر هستید که حوزه های تمحض به دو بخش حوزه تمحض اول و دوم تقسیم میشود
حوزه تمحض اول دکتر قایمی نیا «معرفت دینی ومطالعات بینا رشته ای» است که تصویب شده است. حوزه تمحض دوم ایشان «معرفت شناسی و فلسفه سایبر» هست که هنوز در شورای پژوهشگاه تصویب نشده است
حوزه تمحض اول دکترعباس زاده «فلسفه معرفت» است و حوزه تمحض دوم ایشان قرار است یکی از دو محور ذیل به صلاحدید شورای پژوهشگاه باشد: الف) نظام معرفت شناسی اسلامی با رویکرد استخراج نظام و نقد دیدگاه های غربی. ب) فلسفه هوش مصنوعی
حوزه تمحض اول دکتر دادجو «فلسفه عمومی علم» است که مصوب شده است و حوزه تمحض دوم ایشان «هوش مصنوعی» پیشنهاد شده است که هنوز در شورای پژوهشگاه تصویب نشده است. - در حال حاظر چه تحقیقاتی در گروه در دست اجرا است؟
هم اکنون گروه با سه هیئت علمی چند عنوان تحقیق موظفی را در دست اجرا دارد:
دکتر قایمی نیا سه عنوان را در دست اجرا دارد: الف: زبان شناسی و علم اصول
ب) معماری علم دینی
این دو عنوان در مرحله ارزیابی است و انشاالله در هفته های پیشرو و پس از طی مراحل ارزیابی برای انتشارات ارسال خواهد شد.
ج) قرآن و معرفت شناسی
دکتر عباس زاده بحث مهم «معرفت شناسی فضای سایبر» را در دست انجام دارند
دکتر دادجو دو تحقیق در دست انجام دارند:
الف. ذات گرایی جدید و حدود تاثیر دین بر آن، این تحقیق پایان یافته و در مرحله ارزیابی است
ب) واقع گرایی مشایی و نقد ضد واقع گرایی که در دست اجرا است
غیر از این موارد گروه برای استفاده از ظرفیت محققان بیرونی تحقیقاتی را توسط آنها در دست اجرا دارد:
آقای دکتر سعادتی خمسه تحقیق «شکاکیت و نسبی گرایی در فلسفه نقدی» را در دست اجرا دارند که طی تماس و صحبتی که اخیرا با ایشان داشتم تا پایان بهار ۱۴۰۰ این تحقیق به انجام خواهد رسید. این تحقیق چهار فصل دارد که سه فصل آن نوشته شده و محقق در حال نگارش آخرین فصل است
آقای دکتر غیاثوند تحقیق «تاثیر ارزش بر دانش» را در حال نگارش است طبق صحبتی که با ایشان داشتم این تحقیق نیز مراحل پایانی خود را طی میکند
آقای دکتر علیزاده تحقیق «مسئله اراده آزاد نقد فیزیکالیسم» را درحال نگارش هستند
آقای دکتر سادات منصوری تحقیق« ذهن، نفس و مغز» را که هم مربوط به مباحث فلسفه ذهن و هم علوم شناختی است در دست انجام دارند.
آقای دکتر ابوالقاسم زاده تحقیق «اندیشه و بنیان های معرفت شناختی در فرمایش حضرت آیت الله خامنه ای با تاکید بر بیانیه گام دوم» را برای گروه انجام خواهند داد
در سال جاری نیز قرار است دو عنوان حق التحقیق را گروه اجرا نماید که هنوز تصویب و ابلاغ نشده است. - چه نشست، کرسی و همایش هایی برای برگزاری توسط گروه تدارک دیده شده است؟
یکی از مهمترین وظایف و دغدغه های گروه اجرای همایش بین المللی قرآن و علوم شناختی است. این همایش قرار است درخرداد سال۱۴۰۱برگزار شود اما به دلیل اهمیت موضوع ونیز بین المللی بودن همایش سال۱۴۰۰ سال مهم و تاثیرگذار و به یک معنی سرنوشت ساز برای همایش است زیرا در این سال علاوه بر اینکه بایدمقالات علمی برای همایش تهیه شود پیش نشست های همایش نیز باید برگزار گردد این پیش نشست ها قرار است در راستای موضوعات همایش برگزار شده و شرایط لازم برای برگزاری و تولید مقاله را فراهم کند. در این رابطه شورای علمی همایش با دبیری جناب آقای دکتر قایمی نیا تشکیل شده و تا حال چندین جلسه برگزار شده است اخیرا جلسه ای با انجمن معرفت شناسی حوزه بر گزار شد و در آن قرار شد انجمن در اجرای برخی نشست ها و تولید مقاله و نیز ارزیابی مقالات و دعوت از اساتید به عنوان دستگاه همکار در همایش مساعدت کند. عناوین و موضوعات همایش نشان میدهد که همایش در سطح بسیار مهم انشالله برگزرا خواهد شد و امیدواریم به نتایج خوبی برسیم برخی از محورها و موضوعات همایش عبارتند از: هوش مصنوعی وقرآن، فلسفه ذهن و قرآن، انسان شناسی شناختی و قرآن، عصب شناسی شناختی وقرآن، علوم رایانه و قرآن، زبان شناسی رایانشی و قرآن، روانشناسی شناختی و قرآن.
در همین جا از همه محققان حوزوی و دانشگاهی در سراسر کشور درخواست میکنم مقالات و نوشته های خود را در این باره موضوعات فوق و موضوعاتی که متناسب با آنهاست جهت بهره برداری در همایش ارسال فرمایند
در پایان از همه اعضای محترم و نیز شورای گروه معرفت شناسی و نیز آقای دکتر حکمت مهر که در بالندگی و پیشبرد کار گروه تلاش مجدانه و مخلصانه میکنند صمیمانه تشکر میکنم و آرزوی موفقیت و صحت و سلامت برای همگان دارم.
