به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مجموعه طرح «از نگاه نبوی (ص)»، سلسله دفاتر کم حجم و متنوعی است که با زبانی ساده و روان موضوعات مختلفی را از زاویه سنت پیامبر اکرم(ص) مورد واکاوی قرار داده است.
کتاب «مسجد» دفتر نهم از این مجموعه، به قلم دکتر عباس بشیری در مرکز پژوهشهای جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی سامان یافته است.
در ادامه یادداشتی از دکتر عباس بشیری با محوریت این کتاب آمده است که از منظرتان خواهد گذشت:
“در اسلام مسجد اولین مکانی است که در حوزه عمومی بنا شد و خصلتهای چند پارهای که یک جامعیت کارکردی اجتماعی نیز در زمانه خود داشتند را دارا بود. رمزگشایی از این مکانت سازی در اسلام و ایجاد پیوست بین حوزه فردی و اجتماعی یا عرصه خصوصی و عمومی و درهم تنیدن مفاهیم آن جهانی و اخری گرایانه با سبکها، قالبها و مفاهیم و معانی این جهانی و زندگانی کاری دشوار است. اما نکته قابل توجه آغاز رسالت پیامبراعظم با نوعی از کادرسازی اجتماعی- سیاسی درحوزههای مختلف اجتماعی درپس زمینه مسجد به عنوان کانون و مشرب معرفت دینی میباشد که روایتگر نوعی هارمونی درون دینی است.
ادیان دیگر هر یک فراخور موقعیت و مقتضای وضعیت موجود به برجسته سازی پارهای از حوزه معرفتی – رفتاری خود همت گماشتهاند، اما دین اسلام یک بسته تمام عیار دنیوی- اخروی ارایه میدهد که هم سامانه زیست این جهانی را در محاق برنامههای کاملا هدفمند، سازوار، و نتیجهگرای خود بر پیکره حقوق و تکالیف دینی انسان مسلمان فرو میبرد و هم دنیا را مزرعه آخرت میداند و برای آخرت نیز تعریفی روشن، تصویری واضح و مبانی عقل انگارانه بر محمل شهود ارایه مینماید تا بشر آخرین دین وحیانی را در اعجازی فرا واقع با تمام درک و خرد خویش به دیده حیرت و تحیر بیابد و این خود اعجازی فرا اعجاز برای دین پیامبر خاتم است که تمام نیازهای انسان را با دقت و ظرافت تمام میبیند و پاسخ میدهد. کانون تمام این ایستارها و بایستهها، الگوها و تکالیف و حقوق مکانی بنام مسجد است. مسجد نقطه تلاقی فرد با جامعه و کانون پرورش فرد برای مسولیتهای اجتماعی و الهی خود در یک نظام دینی است، از این رو کاوش و معنا کاوی مسجد در سیره پیامبر در زمانه حاضر ما را برای در انداختن الگوهای جدید جامعه دینی با بازسازی زمانمند واقعیت صدر اسلام مدد میرساند.
تأسیس مسجد قبا در آن اقامت کوتاه سه روزه و انتخاب مکان براى بنیان نهادن مسجد نبوى به محض ورود به مدینه، براى همه مسلمانان و بویژه براى اندیشمندانى که در سیره پیامبر اعظم تامل مىکنند، پیامى معنادار در بر دارد. پیامبر در اولین گام به مسجدسازى پرداخت و با این اقدام، مرکز ثقل همه تحولات و اصلاحات لازم را بنیان نهاد و در حقیقت با ساخت مسجد، نخستین گام براى تشکیل دولت اسلامى به معناى حقیقى را برداشت. بدینسان زیر ساخت و عامل اصیل و اصلى همه تحولات فردى و اجتماعى در سیره نبوى، مسجد بود.”