به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، وعده الهی به نزدیک بودن زمان پیروزی مسلمانان با نصرت و یاری الهی در قرآن کریم به تعابیر متعددی ذکر شده است. غالب این وعدهها وعده پیروزی مسلمانان بر مشرکان و کافران است و در بخشهایی نیز به پیشگویی پیروزی و حاکمیت صالحان بر زمین و اهل ایمان اشاره میکند.
خداوند در قرآن کریم در آیه ۴ سوره مبارک اسرا خطاب به قوم یهود میفرماید: «و قضینا الی بنیاسرائیل فی الکتاب لتفسدن فیالارض مرتین و لتعلن علواً کبیرا.» و در آیه ۵ همین سوره میفرماید: «فذا جاءَ وعدُ اولیهما بعثنا علیکم عباداً لنا اولی بأس شدید.» یعنی ما در کتاب تورات به بنیاسرائیل اعلام کردیم که شما در زمین (منظور سرزمین مقدس فلسطین) دو بار فساد خواهید کرد و راه طغیان بزرگی را در پیش خواهید گرفت. هنگامی که نخستین وعده فرا رسید و شما دست به فساد و خونریزی و ظلم و جنایت زدید، ما گروهی از بندگان رزمنده و جنگجوی خود را به سراغ شما میفرستیم تا شما را به کیفر اعمالتان در هم کوبد و هنگامی که وعده دوم خدا رسد که شما باز مرتکب فساد و انحراف شدهاید، باز هم گروهی جنگجو و پیکارگر بر شما تاخته و بر شما چیره میشوند و آنچنان بلایی برای سر شما میآورند که آثار غم و اندوه از صورتهای شما میبارد.
تحقق وعده خداوند در پیروزی صالحان دارای الزاماتی است
پیروزی مؤمنین بر مشرکان و برقرار حکومت صالحان است، البته که این امر نیازمند انجام وظایفی از سوی مسلمانان است. الزاماتی که باعث میشود تا وعده خداوند در زمین تحقق یابد و نصرت و پیروزی ارزانی مؤمنان شود.
در این خصوص حجت الاسلام محمد عابدی عضو هیأت علمی گروه قرآن پژوهشگاه در گفتوگویی با خبرگزاری مهر با اشاره به آیات قرآن بیان کرد: براساس آیات قرآن کریم یکی از وظایف مؤمنین تحقق بخشیدن به خواستهای الهی است تا باعث شوند خواستهای الهی در جامعه به سرانجام برسد. آیات مختلفی چون یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَنصُرُواْ ٱللَّهَ یَنصُرۡکُمۡ وَیُثَبِّتۡ أَقۡدَامَکُمۡ (ای کسانی که ایمان آورده اید، اگر [دین] خدا را یاری کنید، [او نیز] شما را یاری میکند و گامهایتان را استوار میسازد) از این دست آیات است که اشاره دارد انسانها باید کاری کنند تا خدای متعال نصرت و پیروزی به آنان عطا کند.
وی با توصیف صفت بی نیازی خداوند از بشر و اراده انجام کارها از سوی او در ادامه به موضوع چرایی تحقق وعده خداوند به دست انسانها اشاره کرد و افزود: پروردگار غنی و بی نیاز است و به بشر نیاز ندارد، میتواند هرچیزی که میخواهد را به دست بیاورد، ولی خدای متعال در قرآن از انسان میخواهد خواستههای او را محقق کنند و در قالب جهاد آن را به نتیجه برسانند. عزت مسلمانان اگر اراده خداست، او میخواهد با جهاد و قتال این اراده محقق شود. حتی در مسائل دیگری چون قرضالحسنه وقتی میفرمایند مَّن ذَا الَّذِی یُقْرِضُ اللّهَ قَرْضًا حَسَنًا فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافًا کَثِیرَةً وَاللّهُ یَقْبِضُ وَیَبْسُطُ وَإِلَیْهِ تُرْجَعُونَ (کیست که به خداوند وام دهد، وامی نیکو تا خداوند آن را برای او چندین برابر بیافزاید و خداوند (روزی بندگان را) محدود و گسترده میسازد، و به سوی او بازگردانده میشوید.) خدا در این امور نیاز به قرض گرفتن ندارد اما میخواهد این اراده به دست افراد و حرکت مردم انجام شود بنابراین تکلیفی به مردم داده میشود تا این مسکینان حمایت شوند.
حجت الاسلام عابدی با بیان این نکته که خواست خدا در دادن اراده به انسان و مشروط به حرکت انسان است ادامه داد: در آیات متعدد هست که خدا میخواهد دشمنان منافقین شکست بخورند ولی میگوید وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّیٰ لَا تَکُونَ فِتۡنَةࣱ وَیَکُونَ ٱلدِّینُ کُلُّهُۥ لِلَّهِۚ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ بِمَا یَعۡمَلُونَ بَصِیرࣱ (و با آنان بجنگید تا هیچ فتنهای نباشد و دین، تماماً برای خدا باشد و اگر از جنگ با شما باز ایستادند، پس، بیگمان، خدا به آنچه که میکنند، بیناست) یا در آیه ۱۴ سوره توبه میفرماید قَٰتِلُوهُمۡ یُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ بِأَیۡدِیکُمۡ وَیُخۡزِهِمۡ وَیَنصُرۡکُمۡ عَلَیۡهِمۡ وَیَشۡفِ صُدُورَ قَوۡمࣲ مُّؤۡمِنِینَ (با آنان بجنگید، تا خدا به دست شما عذابشان کند و خوار و سرکوبشان سازدو شما را بر آنها پیروزی بخشد و دلهای مردمی که مؤمن اند مرهم نهد) خداوند از بشر میخواهد وارد جنگ شود و پیروزی محقق شود و این سنت الهی است.
اگر تا قیامت مسلمانان دست به دعا ببرد اما اقدامی نکنند مقابل دشمن پیروز نمیشوند
عضو هیأت علمی گروه قرآن پژوهشگاه تصریح کرد: خداوند خواهان ذلت و شکست دشمنان است و این زمانی صورت میگیرد که مردم مسلمان حرکت کنند، اگر تا قیامت همه مردم دست به آسمان ببرند و آرزو داشته باشند اسرائیل از بین رود اما حرکت نکنند اتفاقی نمیافتد. زمانی این امر خدا محقق میشود که به جز آرزو حرکتی هم صورت گیرد. خداوند اراده کرده است که مسلمانها نجات پیدا کنند و به خطاب قرار داده «انتم الاعلون» اما همین خداوند اراده کرده است که مسلمانان به دست خود پیروز شوند، در کنار این قدرت بازدارندگی داشته باشند و بر همین اساس است که فرموده حرکت کنید، هزینه کنید تا وسیله پیروزی شما فراهم شود.
حجت الاسلام عابدی در ادامه تصریح کرد: تحقق وعده خدا از علل طبیعی میگذرد و اگر بر علل طبیعی حرکت نکنیم اتفاقی نخواهد افتاد و مسلمانان باید از این جهت خود را مسلح کنند. اگر قصد داریم بر دشمنان پیروز شویم راهش این است که در عرصههای مختلف خود را نیرومند کنیم.
نباید غرور به سراغمان بیاید
وی در ادامه این نکته را متذکر شد که در صورت پیروزی نباید غرور به سراغمان بیاید افزود: در جنگ احد مسلمانان از پیامبر پیروی نکردند و همین عامل شکست آنان شد، همانطور که بعد از پیامبر از ولایت پیروی نشد و جامعه اسلامی تا لحظه ظهور گرفتار مشکلات متعدد است، در همه عرصههای دیگر نیز به این صورت است و نباید غرور پیروزی بگیریم. سنت الهی این است جامعهای که دچار نفاق و تفرقه شود شکست میخورد، بنابراین اگر مسلمانان و شیعه و سنی از همدیگر حمایت نکنند، اختلافات باعث شکست میشود. براساس سنت الهی وحدت قدرت آفرین است وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا و در آیه دیگری آمده وَ لَا تَنَازَعُوا یعنی نزاع نکنید چرا که قدرت شما را از بین میبرد.
عضو هیأت علمی گروه قرآن پژوهشگاه گفت: امروزه تفرقه، غرور، خودبینی، ترجیح منافع ملی بر منافع امت اسلامی دلایل مهم شکست مسلمانان شده است. همین حس ملی گرایی در عربها و دیگر نژادها ترویج میشود تا بزرگترین عامل تفرقه بین مسلمانان باشد در حالی که توجه اسلام به امت اسلامی است و ملتها هویت خود را از اسلام میگیرد برای همین است که ما از غزه حمایت میکنیم چرا که زیر چتر بزرگتر اسلام هستیم.