به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت الاسلام دکتر بهرام دلیر در گفت وگو با خبرگزاری شبستان، با اشاره به اینکه امام صادق (ع) رئیس مذهب شیعه است و پیروان ایشان را به عنوان پیروان مذهب جعفری می شناسند، اظهار کرد: علت این عنوان از یک جهت از آنجایی نشات می گیرد که بسیاری از روایات از زمان آن حضرت بر جای مانده است و از سوی دیگر زمانه ای که امام صادق (ع) در آن می زیست فرصتی را برای تبلیغ دین واقعی و تربیت شاگردان فراهم آورده بود.
عضو هیأت علمی گروه عرفان و معنویت پژوهشگاه ادامه داد: رئیس مذهب جعفری، عنوانی است که به امام صادق (ع) اطلاق می شود، از جمله دلایلی که منجر به این مساله شد زمانه و دوره زندگی آن حضرت است چراکه سایر ائمه اطهار (ع) هرگز از فرصتی نظیر آنچه که در دوره حیات امام باقر (ع) و امام صادق (ع) فراهم شد بهره مند نبودند و واقع جان‌مایه و بن‌مایه فقه امامیه احادیث این پدر و پسر است.
این پژوهشگر افزود: در فرصتی که طی انتقال قدرت از بنی امیه به بنی عباس رخ داد این امامین شریفین خصوصا امام صادق (ع) شاگردان بسیاری را پروراندند؛ آنگونه که امام صادق (ع) بحث های اصولی و فروعی شیعه را مطرح کرد هیچ یک از دیگر ائمه (ع) مجال نیافنتد و این نیز دلیلی است بر این که ایشان را رئیس مذهب شیعه می نامند.
وی گفت: حضرت امیر (ع) را خانه نشین کردند، امام حسن (ع) را در نهایت با زهر مسموم کردند، امام حسین (ع) به آن شکل در مظلومیت به شهادت رسید، امام سجاد (ع) به نوعی در اسارت بود و این فرصت طلایی برای تربیت شاگردان فقط در زمان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) فراهم آمد.
حجت الاسلام دلیر با بیان اینکه امام صادق (ع) علم را علم می دانست به این معنا که مباحث علمی را با جریانات مختلف مخلوط نمی کرد، افزود: آن حضرت(ع) کاری به این مساله نداشت که فرد پرسشگر چه دین و مذهبی دارد، حتی اگر زندیق از او سوال می کرد پاسخ می داد، زندیق یا همان ماتریالیست به زبان امروزی منکر هرگونه مباحث متافیزیک است با این حال حتی این افراد نزد امام صادق (ع) می رفتند و سوالات خود را مطرح می کردند.
وی تصریح کرد: علم در زمانه امام صادق (ع) به واسطه ایشان ارزش یافت، امام (ع) قدر و ارزش شاگردان خود و کسانی چون «ضراره» و «محمد بن مسلم ثقفی کوفی» را می‌دانست، این افراد دانشمندان سترگی بودند که در جایگاه واقعی خود قرار گرفته بودند.
عضو هیأت علمی گروه عرفان و معنویت پژوهشگاه ادامه داد: امروز اگر به دنبال سعادتمندی و پیشرفت جامعه در عرصه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و گستره‌های دیگر هستیم چاره ای نداریم جز اینکه به علم و دانشمند احترام بگذاریم و هیچ دانشمندی را به انزوا نرانیم، محور بحث‌های اجتماعی سیاسی و فرهنگی باید به دست دانشمندان و فرهیختگان باشد، محور بحث‌های حقوقی و قضایی باید به دست اندیشمندان این حوزه باشد، اگر این محوریت علم و عالم از دست برود و جایگزین آن افراد نادان و فرصت‌طلب شوند در این صورت جامعه ما را سال ها عقب نگاه می دارند، بنابراین برای پیشرفت مملکت باید از علم و عالم استقبال کنیم و احترام خاصی برای آنها قایل شویم.
حجت الاسلام دلیر، ضمن تاکید نسبت به حذف شعارزدگی و جایگزین کردن شعور به جای شعار تصریح کرد: باید بحث های احساسی و زودگذر را رها و در عوض خردمندی و عقلانیت را دنبال کنیم که اگر این دو نباشند جامعه آینده خوبی نخواهد داشت؛ اگر عقل در تصمیم گیری های عرصه‌های مختلف اعم از سیاست، فرهنگ، اجتماع جایگاهی نداشته باشد همه این حوزه ها با بن‌بست مواجه خواهند شد؛ در یک کلام ما امروز بیش از هر زمان دیگری در گستره سیاست‌گذاری‌ها و اجرا نیازمند خردمندی و عقلانیتی از جنس رویکرد امام صادق (ع) هستیم.
وی با اشاره به اینکه امام صادق (ع) با علما گفت‌وگو می کرد و از هیچ گفت‌وگویی فرار نمی کرد، افزود: شخص و شخصیتی یا نظام و نظام سیاسی که خود را برخوردار از یک منطق قوی می داند نباید از گفتمان فرار کند؟ ما امروز نیازمند گفت وگوهای جدی در عرصه های داخلی، بین المللی هستیم، باید نهضت گفت وگو را زنده کنیم.
حجت الاسلام دلیر ادامه داد: از سوی دیگر نباید گفت وگوهای علمی را امنیتی و اطلاعاتی کرد چراکه بحث های علمی به دست دانشمندان فهم می شود، فرد امنیتی و نظامی که احترام خود را در رشته تخصصی خود دارد، نباید وارد این مباحث شود و به نظرم رشته ها و تخصص های مختلف باید در اختیار متخصصان آن عرصه ها باشد.
وی گفت: نباید خیال کنیم که علامه دهر هستیم و در همه رشته ها سرک بکشیم و ادعا کنیم که ما همه چیز می دانیم و دیگران هیچ نمی دانند، سرسری خواندن چند کتاب به معنای دانشمند شدن و بلد بودن نیست، بلکه باید از افرادی که سالهای سال زحمت کشیدند سوال کنیم و در عرصه های مختلف از نظرات آنها بهره مند شویم، همان طور که یک در رشته پزشکی یک پزشک اظهار نظر می کند و علما هم مشاوره و نظر آن پزشک را تایید می کنند در نتیجه در سایر عرصه ها نیز باید چنین باشد.
عضو هیأت علمی گروه عرفان و معنویت پژوهشگاه گفت: در عرصه های مختلف، نهادها باید این اتفاق بیفتد، مثلا قوه مجریه یک سری از اندیشمندان و فرهیختگان را شناسایی کند آن هم فارغ از گرایش های فکری آنها، قوه قضاییه شخصیت های متخصص را شناسایی کند و از این فرهیختگان و نظرات‌شان بهره‌مند شود، مساله این است که امروز شخصی که رئیس است خیال می کند همه چیز می داند در حالی که چنین نیست و رئیس بودن مساوی با دانایی نیست، دانایی دست دانایان متواضع است نه روسا. امروز روسای ما باید به امام صادق (ع) اقتدا کنند و دانش و دانشمند را گرامی بدارند.
