چرا حضرت فاطمه زهرا (س) برای فدک مبارزه کرد؟
نوشتاری از حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمدحسن جواهری عضو هیات علمی گروه قرآن پژوهی پژوهشگاه
گاهی گفته میشود چرا حضرت فاطمه زهرا (س) دنبال پس گرفتن فدک رفت و چرا از مال دنیا چشم نپوشید؟
پاسخهای متعددی میتوان ارائه کرد، لیکن مهمترین آنها به قرار ذیل است:
۱. در اختیار داشتن فدک با درآمد بالای آن در حکم پشتوانه قوی برای قدرت سیاسی است و مردم اگر میدیدند فدک در اختیار حضرت فاطمه س و حضرت علی ع است، به سوی او گرایش نشان میدادند و در حقیقت پس گرفتن فدک در حکم کودتای خاموش بود و هیئت حاکم این مطلب را به خوبی درک کرد وگرنه به هیچوجه حاضر نبود خسارات تصاحب فدک را تحمل کند.
۲. اگر اینکار را نمیکرد به دزدی از بیت المال متهم میشود. توضیح اینکه:
در مجموع فواید فدک برای حضرت زهرا (س) و خانواده چند چیز بود که مهمترین آنها فراهم شدن پشتوانه خلافت و ولایت و امارت ظاهری حضرت علی ع. اگر عواید فراوان فدک در اختیار حضرت علی ع قرار میگرفت، بسان آنچه حضرت خدیجه در اختیار پیامبر اکرم ص قرار داد، در توسعه و رشد مذهب تأثیر فراوانی میگذاشت به ویژه که بسیاری از مردم تازه مسلمان و فقیر بودند. لیکن آنچه مهم است اینها فواید فدک بود و یا عامل غصب آن بود و آنچه در عمل حضرت زهرا س را مجبور کرد به جنگ غاصبان فدک برود، رهایی از اتهام دزدی از بیت المال بود. اگر حضرت زهرا س برای فدک مراجعه نمی کرد، بدخواهان اهل بیتع مانند همین وهابیها و داعشیها می گفتند: پیامبر اکرم ص رحلت کرد و دخترش خواست بخش مهمی از اموام مردم را به ناحق تصاحب کند، ولی ابوبکر اموال بیت المال را به مردم بازگرداند؛ اما با محاجه حضرت زهرا س و اثبات حقانیت خود و اخذ نامهای از ابوبکر مبنی بر بازگرداندن فدک به حضرت (هرچند عمر حضرت زهرا س را در مسیر بازگشت به خانه و یا در همان مسجد دید و سند را از او گرفت و در آن آب دهان انداخت و پاره کرد!!) درحقیقت صداقت خود را به ثبت رساند و اکنون که از آن جریان بیش از هزار و چهارصد سال گذشته، می بینیم که همگان به صداقت و حقانیت و مظلومیت حضرت زهرا- س اذعان و اقرار دارند و بزرگانی از اهل تسنن و حتی خود ابوبکر آرزو می کردند و میکنند که ای کاش حق زهرای مرضیه را به او داده بودند و این ظلم در حق او روا داشته نمی شد. بنابراین، به باور نگارنده، حضرت زهرا س برای دفاع از حیثیت و صداقت خویش، ناگزیر از مبارزه و محاجه برای بازگرداندن فدک بود و گرنه مورد شتامت و اتهام دشمنان قرار می گرفت، بله فواید مهم دیگری هم در پی داشت مانند حمایت مالی از خلافت و ولایت همسر و نیز کمک به فقرا و مانند آن .