به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین علی فضلی؛ مدیرگروه عرفان و معنویت پژوهشگاه شنبه ۲۷ آبان ماه ۱۴۰۲ در نشست خبری تشریح برنامه‌های «همایش ملی فلسفه معنویت با تاکید بر آرای علامه حسن‌زاده آملی» با بیان اینکه در چهار قرن اخیر، علامه حسن‌زاده آملی میراث‌دار علوم مختلف است که نقطه آغاز آن آقای محمد بیدآبادی تنکابنی است، گفت: ایشان کرسی فلسفه صدرا و هم کرسی عرفان محی‌الدینی داشت و خودش هم اهل عرفان و سلوک بوده است. او از جهت تربیت شاگرد هم بسیار پویا و فعال بوه است.
وی با بیان اینکه فعالیت ایشان در دو حوزه نجف و تهران مورد امتداد و استمرار قرار گرفت، افزود: در ۵۰ سال اخیر این دو حوزه در حوزه علمیه قم به تلاقی رسیدند و نقطه تلاقی این حرکت فلسفی، عرفانی و سلوکی در حوزه قم، علامه حسن‌زاده آملی است زیرا از جهت عرفانی میراث‌دار حوزه علمیه نجف و از جهت فلسفی هم میراث‌دار حوزه تهران است.
حجت‌الاسلام والمسلمین فضلی با بیان اینکه وی دو نظریه را به صورت مبسوط مورد توجه قرار داد، اظهار کرد: اول راه گذر از علم‌النفس فلسفی به سمت علم‌النفس عرفانی و شهودی است و دیگری راه گذر از نفس‌شناسی علمی به سمت سلوکی و شهودی است و ایشان در شیوه علمی و عملی خود این دو بعد را به منصه ظهور گذاشته است.
مدیرگروه عرفان و معنویت پژوهشگاه با بیان اینکه ایشان فیلسوف نفس و عارف نفس بود و آثار علامه حسن‌زاده آملی هم بیانگر این مسئله است، تصریح کرد: از نظر محققین، پایه معنویت، انسان است و انسان به دنبال خودیابی و خودپیدایی و گذر از بیگانگی است. چرا انسان معاصر در عصر ما به خصوص دنبال این مسئله است زیرا بشر همواره به تعارضات درونی و بیرونی مبتلا بوده است و همواره دنبال یافتن راه‌هایی برای رفع این تعرضات و رسیدن به آرامش پایدار بوده است و از آنجا بیشتر بر بعد فرانفسانی و بعد ناطقه خود تمرکز کرده است.
وی با بیان اینکه علامه حسن‌زاده آملی در این عرصه فعال و پیگیر بوده است، گفت: ایشان قبل از انقلاب حتی برای اصنافی مانند دوچرخه‌سازان و گونی‌فروشان و اقشار دیگر، جلسات عرفانی و خودسازی برگزار می‌کرده است و براساس حدیث من عرف نفسه عرف ربه، راه فنی خودپیدایی به خداپیدایی و خداشهودی را در آثار خود و در شیوه علمی و عملی خود پیاده کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین فضلی ادامه داد: ایشان یکبار در گلزار شهدای آمل متواضعانه در بین مردم حاضر شد و برای مردم سخنرانی کرد و به صورت عامیانه پیچیده‌ترین مباحث را مطرح کرد؛ از جمله نحوه انتقال انسان از رحم دنیا به رحم آخرت. این میراث برای کسانی که بخواهند در زمینه فلسفه معنویت و بهداشت معنوی کار کنند سرمایه بسیار بزرگی محسوب می‌شود.
