به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نقل از خبرگزاری شبستان حضرت زهرا(س) بنا بر روایت مشهور، در سال پنجم بعثت در مکه چشم به جهان گشود. باتوجه به اینکه حضرت خدیجه(س)، در سال دهم بعثت رحلت نمود، دختر گرامی او از پنج‌سالگی مادر خود را از دست داد. البته آن حضرت با آنکه کودکی خردسال بود، برای پدر خود چنان دلسوزی می‌کرد و موجب آرامش پیامبر(ص) می‌شد که آن حضرت او را «امّ ابیها» خطاب می‌کرد؛ یعنی «مادرِ پدر». زندگی حضرت فاطمه(س) به سه دوره اصلی تقسیم می‌شود؛ دوران خردسالی تا قبل از هجرت، دوران زندگی با امیرالمومنین(ع) و دوران پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) و دفاع از ولایت می باشد. با توجه به اینکه در ایام سالروز ولادت حضرت فاطمه(س) قرار داریم، خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، گفتگویی با حجت الاسلام والمسلمین «غلامحسین محرمی» عضو هیئت علمی گروه فرهنگ‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی انجام داده است که در ادامه می خوانید.
چگونه می توان از سبک زندگی حضرت فاطمه (س) الگو گیری کرد؟
می توان از ویژگی هایی که حضرت فاطمه(س) که دارای آنها است الگو گرفت. خداوند در قرآن از دو مرد سخن به میان آورده است که اسوه هستند؛ حضرت ابراهیم و حضرت محمد (ص) و از دو زن نیز سخن به میان آورده که در قرآن الگو و اسوه هستند یعنی حضرت مریم و آسیه همسر فرعون، بنابراین زن نیز می تواند الگو و اسوه باشد و این را خداوند در قرآن می فرماید. حضرت فاطمه (س) همان طور که در روایات آمده افضل زنان است. در روایات آمده که برترین زنان عالم چهار زن هستند که حضرت فاطمه (س) از جمله آنها است که افضل آنها و سرور زنان عالم است.
حضرت فاطمه (س) به طریق اولی الگو هستند و انسان کامل می باشند. حضرت فاطمه (س) از جایگاه ویژه ای برخوردار هستند. امام حسن عسکری (ع) در مورد مقام و مرتبه حضرت فاطمه زهرا (س) می‌فرمایند: «نحن حجج اللّه على خلقه و جدّتنا فاطمة حجّة علینا: ما حجتهای خدا بر مخلوقین هستیم و جد ما حضرت فاطمه حجت بر ماست.» همچنین این روایت مشهور است که حضرت فاطمه (س) در قیامت زمانی که وارد صحرای محشر می شود همه از عظمت و جایگاه آن حضرت حیرت زده می شوند و همه مخلوقات در آن زمان این عظمت را درک می کنند.
حضرت فاطمه (س) انسانی کامل است و در رفتار و کردار می توانیم خود را به حضرت فاطمه (س) نزدیک کنیم و از فضایل اخلاقی و رفتاری این بانوی بزرگوار الگو بگیریم.
زنان مسلمان چگونه می توانند ولایت پذیری حضرت فاطمه (س) را سرلوحه زندگی اجتماعی و سیاسی خود قرار دهند؟
ما نمی توانیم به تمام کمالات وجودی حضرت فاطمه (س) دسترسی داشته باشیم چرا که فضایل حضرت بسیار زیاد است و کتاب های بسیاری نیز در شرح فضایل حضرت فاطمه (س) نوشته شده است. باید به این موضوع توجه داشته باشیم که زندگی حضرت فاطمه و سبک زندگی ایشان چگونه بوده است. سبک زندگی حضرت را بشناسیم و به عنوان الگوی خود در عرصه های فردی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی قرار دهیم.
بسیاری از زنان در جامعه اسلامی در بستر تمدن اسلامی از حضرت فاطمه (س) تبعیت کرده به ایشان اقتدا نموده و حضرت فاطمه را الگوی خود قرار داده اند. الگوگیری بانوان از حضرت فاطمه (س) در گذشته بیش از عصر حاضر بود و زندگی زنان در گذشته بیشتر با زندگی حضرت فاطمه (س) تطبیق داشته است.
در شرایط روز جامعه چگونه می توان سبک زندگی خود را با سبک زندگی فاطمی تطابق داد؟
فرزندآوری یکی از وظایفی است که بانوان امروز باید به آن توجه داشته باشند و حضرت فاطمه (س) را الگوی خود قرار دهند. حضرت فاطمه (س) در کنار فرزندآوری و رسیدگی به وظایف مادری و همسری همواره در عرصه های سیاسی، اجتماعی و حقوقی حضور داشتند، مسایل علمی را می نوشتند و در دفاع از ولایت و حریم امامت همواره در صحنه حضور داشتند. الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء سلام الله علیها کتابی منصوب به حضرت فاطمه (س) است که در آن احادیث حضرت نوشته شده است.
ازدواج، فرزندآوری و تربیت فرزندان مطابق با سبک زندگی اسلامی از مولفه هایی است که باید از حضرت فاطمه (س) الگو بگیریم. حضرت فاطمه (س) فرزندانش را خود تربیت کرد و تربیت فرزندانش را به فرد دیگری واگذار نکرد در حالی که امروز کمتر دیده می شود که مادری تربیت فرزند را خودش انجام دهد و اغلب فرزندان در خارج از محیط خانواده تربیت می شوند که این سبک زندگی لیبرال سرمایه داری است و باعث دوری از سیره حضرت فاطمه (س) می شود.
رعایت حجاب، نحوه رفتار و مواجهه با نامحرم و تطبیق زندگی حضرت فاطمه با شریعت مقدس همه مولفه هایی است که باید در سبک زندگی خود به آنها توجه داشته باشیم و تلاش کنیم تا سبک زندگی خود را با سبک زندگی حضرت فاطمه (س) تطبیق دهیم.
نگاه اسلام به زن چگونه است؟ زن در دین اسلام چه جایگاهی دارد؟
زن یک انسان است و اسلام همان گونه که به مرد توجه می کند، زن را نیز مورد توجه قرار داده و به هیچ وجه اسلام زن را در مرتبه پایین تر از مرد قرار نمی دهد. از نظر اسلام مرد و زن در ارزش ذاتی و انسانیت تفاوتی با هم ندارند. همان طور که پس از پیامبر اسلام خاتم الانبیا تنها کسی که جبرییل بر وی نازل می شود، حضرت فاطمه (س) است در حالی که جبرییل بر ۱۲ امام نازل نشد.
از نظر اسلام زن و مرد هیچ تفاوتی در انسانیت ندارند بلکه نگاه اسلام در مدیریت و وظایف است و تفاوت بین زن و مرد در اینجا شکل می گیرد. بر اساس تکریم و آفرینش وظایف متفاوتی برای زن و مرد تعریف شده است، به عنوان مثال در خانه مدیریت با مرد است و آخرین حرف را مرد خواهد زد و زن باید زمانی که از خانه خارج می شود به اذن همسر باشد. در کنار این زن وظیفه نفقه و نان آوری ندارد و بر مرد واجب است تا حوائج زن را تامین کند، بنابراین در اینجا زن بیشتر برخوردار خواهد شد؛ بنابراین باید گفت مسئله وظیفه و تفاوت بین وظایف و نقش های بین زن و مرد است و تفاوت از اینجا نشات می گیرد. زمانی که وظایف و تکالیف زن و مرد در اسلام تفاوت دارند بر اساس آن احکام متفاوتی برایشان وجود دارد و این عدالت است.
در اسلام بین زن و مرد تبعیض نیست بلکه تفاوت وجود دارد. زن و مرد در رسیدن به کمال و طی طریق کمال و جایگاه انسانیت برابر هستند اما وظایف متفاوتی برای آنها تعریف شده است.
