به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت پور عضو هیات علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه در دومین قسمت از برنامه مجازی فصل همدلی اظهار داشت: در جلسه گذشته در مورد ارتقاء کیفیت جایگاه زنان در قرآن مقدمه‌ای گفتیم و آن این بود که خداوند متعال «حی و قیوم و عادل» است؛ یعنی همه امور عالم را براساس عدالت برپا می‌کند، زن جایگاه اجتماعی مناسب را نداشت و قرآن از سوی خدای قیومِ عادل جایگاه اجتماعی مناسب را براساسی عادلانه به زن داد.
وی با بیان این که وقتی در قرآن نسبت به انسان مطالعه میکنیم، باید به چند نکته توجه داشته باشیم، افزود: نکته اول این که در تعابیر عربی هنگامی که واژهها مذکر میآید و در برابر آن از واژههای مونث استفاده میشود، به طور طبیعی منظور از آن، اعم از مذکر و مونث است، یعنی وقتی میگویند: محسن یا محسنین، محسنین این اشاره به مردان نیکوکار نیست، بلکه هم زنان و هم مردان را در برمیگیرد.
عضو هیات علمی گروه قرآن‌پژوهی پژوهشگاه ادامه داد: متقین، مؤمنین، مخبتین، انسان، نفس، بشر، این تعابیر وقتی در قرآن میآید، این تعابیر شامل مردان و زنان میشود و نباید تصور شود که در این تعابیر اشاره فقط به مردان است؛ خداوند می فرماید«خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ »(علق/۲) مراد از انسانی که اینجا هست، فقط مردان نیستند. انسان اعم از زن و مرد از علق آفریده شده است. وقتی که می فرماید «خُلِقَ الْإِنْسانُ ضَعِیفاً»(نساء/۲۸(انسان ضعیف است. باز به همین نحو. وقتی می فرماید «مَا کَانَ لِنَفسٍ أَن تَمُوتَ إِلَّا بِإِذنِ ٱللَّهِ»(آل عمران/۱۴۵) هیچ وقت نمیمیرد مگر به اذن الله. این هم شامل زن و هم شامل مرد می شود. «وَ بَشّرِ المُخبِتِین…»(حج-۳۴)؛«وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ»(بقره-۱۵۵) اینها شامل هر دو می شود، «سَیَذَّکَّرُ مَنْ یَخْشى»(اعلی-۱۰) یعنی هر کسی که اهل خشیت باشد، چه مردان و چه زنان.
وی خاطرنشان کرد: چقدر خوب است کسانی که تفسیری از قرآن میکنند، کسانی که این واژهها را توضیح میدهند، توجه داشته باشند که این واژهها را به گونه‌ای مردانه تعبیر نکنند، گرچه گاهی تعبیر از کنایه ها، از قرینهها و از سیاق مشخص می کند که در مورد زن یا مرد به خصوص است، اما فرض ما در جایی است که اینها به صورت مشترک بیان شدند.
حجت الاسلام والمسلمین بهجت پور با تأکید بر این که در رابطه با استعمال واژهها، اگر دقت کنیم، از ابتدای آیات قرآن مباحثی که مشترک بین زن و مرد است، بسیار فراوان می باشد، گفت: وقتی میگوییم مطالعه در باب زنان میکنیم و میخواهیم ببینیم قرآن در مورد زن چه میگوید، باید توجه داشته باشیم که صرفا به دنبال آیاتی که در آنها مسئله زنان به طور خاص یا به طور ویژه و با الفاظ مخصوص به زنان مطرح شده است، نرویم؛ چون زن و مرد مشترکات بسیاری دارند و در برخی آیات هر دو مخاطب هستند و در مورد هر دو سخن گفته شده است و برایناساس باید مطالعات قرآنی را انجام دهیم.
