معنویت‌گرایی در دنیا رو به افزایش است

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در راستای برگزاری همایش ملی «بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و توسعه علوم انسانی»، مجموعه نشست‌های کارگروه سیاست با همکاری پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه دوشنبه ۲۷ بهمن ماه جاری به صورت مجازی تحت نرم افزار اسکایپ برگزار شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد ملک‌زاده عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه به موضوع”سیر تحول معنویت‌گرایی دینی در جهان پس از پیروزی انقلاب اسلامی” پرداخت و گفت: بعد از انقلاب شاهد رشد بشر به سمت معنویت دینی هستیم و پیش‌بینی می‌شود که این روند معنویت‌گرایی دینی در آینده هم رشد بیشتری داشته باشد که نشانه نفوذ نرم‌افزاری انقلاب اسلامی است.

وی افزود: تصور غرب این بود که بدون دین و معنویت و تنها با پشتوانه علم می‌تواند به اهداف خود دست یابد، لذا دین به نفع علم به حاشیه رفت؛ بعد از رنسانس و توسعه تفکر دکارت، انسان‌محوری رواج و به جای خدا نشست و این تجربه وارد دنیای شرق هم شد و دین تا جایی پیش رفت که تجربه شخصی شد.

ملک‌زاده اظهار کرد: تبدیل جریان امامت به خلافت و بعد سلطنت در طول قرون اسلامی یعنی از بعد وفات پیامبر(ص) تا دوره‌ اخیر سبب شد تا اسلام حقیقی هیچ‌گاه تحقق پیدا نکند؛ این روند تا آستانه انقلاب اسلامی هم ادامه و تداوم یافت و انقلاب اسلامی به دلیل برخورداری از مؤلفه‌های دینی، رویکرد فرهنگی داشت.

وی اضافه کرد: رشد گرایش به دین و یکتاپرستی در جامعه ایران بعد از انقلاب اسلامی کاملاً مشهود است و حتی در روابط بین‌المللی هم شاهد رشد این رویکرد و تضعیف گفتمان سکولاریسم هستیم، انقلاب، نظریات مارکسیستی را هم دچار تزلزل کرد.

عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه ادامه داد: همچنین نمادهای محوری شیعه مانند عدالت‌طلبی و مبارزه با تبعیض و … در نزد آزادیخواهان جهان محبوبیت زیادی پیدا کرده است و برخی اندیشمندان غربی هم بر این مسئله تأکید دارند همچنین مبارزه با صهیونیست که در پرتو اعلان حمایت از مردم فلسطین صورت گرفت شاهد دیگری بر مدعای رشد معنویت است.

وی افزود: توجه به دین در نظریات مختلف روابط بین‌المللی اعم از مارکسیسم و لیبرالیسم از دیگر شواهد توسعه معنویت در ایران و جهان است. همچنین احیای تمدن اسلامی تحت تأثیر انقلاب در سطح وسیعی در حال جریان است. انقلاب ضمن تلفیق مظاهر مدرنیته با سنن دینی قدرت دین را به نمایش گذاشته است و فرهنگ مادی‌گرایانه سکولار را به چالش  کشیده است.

ملک‌زاده با بیان اینکه آمارهای متعدد نشان می‌دهد که گرایش به حجاب در میان بانوان در دنیا زیادتر شده است، مساجد و نهادهای دینی نیز افزایش یافته‌اند، گفت:  جرج واشنگتن گفته وقتی جیمی کارتر اظهار دینداری می‌کرد جامعه شگفت‌زده می‌شدند، اما بعد از او رؤسای جمهور تلاش می‌کنند با ابراز دینداری جایگاه بیشتری در میان مردم خود به دست آورند.

وی  با بیان اینکه می‌توانیم پیش‌بینی کنیم که این روند گسترش پیدا خواهد کرد، اضافه کرد: یکی از مراکز تحقیقاتی آمریکا اعلام کرده ممکن است آمریکا در دهه‌های آینده به سمت اسلامی شدن پیش برود و حتی محتمل است برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان در سال ۲۰۴۰ به کشوری اسلامی تبدیل شود.

ملک‌زاده در پاسخ به این سؤال که برخلاف سخنان ارائه‌دهنده، گرایش به حجاب بعد از انقلاب کمتر شده است، افزود: آمار نشان می‌دهد گرایش به حجاب در ایران و سایر کشورها بعد از انقلاب رو به رشد بوده است و مدعای بنده در مورد کشورهای دیگر مانند فرانسه براساس آماری است که خود این کشورها ارائه داده‌اند. همچنین گسترش اسلام در اروپا براساس آمارهای خود این کشورها است.