به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از مهر، نشست تخصصی «توانمندسازی اساتید، مبلغین مربیان و مداحان خواهر جلسات خانگی» در مجتمع فرهنگی دانشجویی ۱۳ آبان برگزار شد.
نیایش امام‌حسین (ع) کنار قبر حضرت خدیجه
دکتر محمدرضا سنگری مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه در این نشست به سخنانی در خصوص نقش حضرت خدیجه (س) در عاشورا پرداخت و گفت: حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) بسیاری از اوقات برای نیایش کنار قبر خدیجه کبری (س) حضور پیدا می‌کرد و در آنجا مشغول نیایش می‌شد. یک مورد از این نیایش را انس بن مالک مطرح می‌کند که حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) در کنار قبر حضرت خدیجه (س)، این نیایش را در حالی که به شدت گریه می‌کرد و به آسمان نگاه می‌کرد، خوانده است. پس از آن که حضرت دو رکعت نماز، کنار قبر حضرت خدیجه (س) خوانده، شروع به این مناجات کرده که به شکل شعر است. چون بهترین نیایش‌ها و دعاهای ما در قالب شعر هستند که متأسفانه بعد از انقلاب، بخش شعر نیایشی ما بسیار کمرنگ شده است. از این نوع نیایش‌ها می‌توان شخصیت پنهانی حضرت خدیجه (س) را دریافت و حتی در قالب کتابی مستقل درباره شخصیت آن حضرت، مطالب بسیاری می‌تواند تألیف شود.
سنگری با بیان اینکه بُعد فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و … حضرت خدیجه (س) را باید در قالب مجموعه مقالات یا کتاب یا فیلمنامه و…. در جامعه منتشر کرد، گفت: سخن حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) و مناجات او به این شرح است: «ای بزرگ و ای خدای من، تکیه‌گاه من تویی و خوشا آن کس که مولایش تو باشی، خدایا این عزت مرا بس است که تو خدای منی و این افتخار مرا بس که بنده تو هستم» و خوشا به حال کسی که نیمه شب از خواب برمی‌خیزد و با توبه و نیایش، به خواندن این دعا در شب‌های ماه رمضان می‌پردازد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) در پیشگاه الهی عرض می‌کند که «کسی که در شبانگاه ارتباط با خداوند برقرار کند، خداوند به او کرامت می‌دهد و برای او آغوش باز می‌کند و او نَفَس خدا را در کنار خود حس می‌کند»، اظهار کرد: وقتی امام حسین (ع) این اشعار را کنار قبر حضرت خدیجه (س) با خدای خود گفتگو کرد، بعد از آن ندا آمد که «لبیک یا حسین». این دعا در فرهنگ جامع سخنان اباعبدالله الحسین (ع) هم آمده است.
خدیجه کبری؛ یکی از چهار زن برجسته عالم
این عاشورا پژوه و استاد دانشگاه در ادامه با بیان اینکه در میان زنان تاریخ اسلام، بسیاری از آنها ناشناخته مانده‌اند، تصریح کرد: صد نفر از زنان صحابه پیغمبر (ص) در کتابی، نامشان آمده است و حیات این زنان در این کتاب کاملاً شرح داده شده است که به زبان عربی است. برای بیان شخصیت حضرت خدیجه (س)، این جمله کافی است که «اسلام نمی‌توانست سرپا بایستد مگر به دو چیز؛ شمشیر حضرت علی (ع) و ثروت حضرت خدیجه (س). یعنی کار اقتصادی حضرت خدیجه (س) بسیار پرفضیلت بوده و تراز مال خدیجه (س)، شمشیر حضرت علی (ع) بوده است. نکته دومی که درباره حضرت خدیجه (س) مطرح شده، جمله‌ای است که در «قاموس‌الرجال» شوشتری آمده و آن اینکه «خداوند از میان تمام زنان عالم، چهار زن را برجسته کرده است که شامل حضرت مریم (س)، خدیجه (س)، آسیه و فاطمه (س) است.
سنگری در ادامه افزود: زندگی هر کدام از این زنان بسیار پربار بوده و چه اشکالی دارد که یک زن مسلمان، شخصیت حضرت مریم (س) را برای مسیحیان معرفی کند. کلمه «مریم» یعنی خدمتگزار و دربست برای خدا بودن و خدا کند همه مریم‌های ما این‌گونه باشند. حضرت مریم (س) به سبب پاکی، عیسی‌پروری و عبادتش، شاخص است. آسیه به دلیل پاکبازی‌اش، مهم بوده است و در عصر ظهور، اولین کسی که در رجعت به عالم برمی‌گردد، حضرت اباعبدالله‌الحسین (ع) و یکی از زنانی که از آن دوران برمی‌گردد، مشاطه‌گر دختر فرعون است چرا که او در برابر فرعون ایستاد و تمام فرزندانش را فرعون کشت ولی از پرستش خدای یکتا دست نکشید. آسیه هم از زنانی است که در دوره رجعت بازمی‌گردد و در کنار آن زنانی که در آن دوره بازمی‌گشتند، به یاری امام عصر (عج) می‌پردازد. آسیه مظهر موسی‌پروری و قاطعیت در دفاع از دین است.
مدیر گروه ادبیات اندیشه پژوهشگاه افزود: دحضرت خدیجه (س) چند ویژگی داشت؛ اولاً سید قریش بود که «ملکه بطحاء» به او می‌گفتند. «بطحاء» به معنای دره عمیق است. یکی از ویژگی‌های حضرت خدیجه (س)، زیبایی فوق‌العاده او بوده و سن او حدود ۲۷ سال بوده که با پیامبر (ص) در اوج ثروت و شهرت ازدواج کرده است و همه او را به سبب کارهای تجاری که می‌کرد، می‌شناختند.
وی بیان کرد: خانه خدیجه (س) محل امن و پناهگاه همه یتیمان و آوارگان بود، به همین دلیل به او «اُم الایتام» هم می‌گفتند. کثیرالرماد بود؛ یعنی خاکستر خانه‌اش زیاد بود. خانه‌اش دو علامت داشت که یکی یک گنبد سبز بود که از همه جا مشخص بود و از کثرت جمعیت جلوی خانه او، همه می‌فهمیدند که خانه حضرت خدیجه (س) کجاست. حضرت خدیجه (س) یک اتاق اختصاصی در خانه‌اش داشت که آنجا می‌نشست و به بیرون نگاه می‌کرد و اگر کسی را می‌دید که نیاز بیشتری به کمک دارد، به او کمک می‌کرد و برای خانواده‌های فقیر ابزار کار مانند چرخ ریسندگی تهیه می‌کرد. او کاروان تجاری داشت و کاروان تجاری‌اش در دو نوبت به سمت یمن یا به سمت شام سفر می‌کردند و خودش این کاروان‌ها را آماده می‌کرد.
خدیجه تمام وجود خود را وقف پیامبر (ص) کرد
سنگری با تأکید بر اینکه شخصیت حضرت خدیجه کبری (س) الگویی برای رونق تولید است، ادامه داد: او علاوه بر تأمین اقتصادی کاروانش، تأمین فکری هم می‌کرد و خطرگاه‌ها را از راه کسانی که به آنها شغل می‌داد، برمی‌داشت. خانه حضرت خدیجه (س) مشرف به خانه کعبه بود و پس از آنکه مشکل کسی را حل می‌کرد، از خدا تشکر می‌کرد و کاری را به خود نسبت نمی‌داد. خداوند در سوره قصص اشاره می‌کند که فرعون قومش را تحقیر می‌کرد درحالی‌که حضرت خدیجه (س) در اتاقش به مردم شخصیت می‌داد و احساس برتری نسبت به کسی نداشت. او تمام وجود خود را وقف پیامبر (ص) کرد و شبی که به خانه پیامبر (ص) آمد، در کنار او قرار گرفت و کلید تمام گنج‌های خود را به حضرت محمد (ص) داد و گفت اینها برای تو و من هم کنیز تو هستم و خداوند به پاس این کار، به او گفت من هم کلید همه گنج‌های خود را به تو خواهم داد و حضرت فاطمه (س) را به خدیجه (س) داد که کلید تمام گنج‌های خداوند است. حضرت خدیجه (س) سر بر دامن حضرت فاطمه (س) در شعب ابی‌طالب در حالی‌که حتی تن‌پوش مناسبی بر تن نداشت، از دنیا رفت و همه چیزش را در راه خداوند داد. این شخصیت را باید بیشتر بشناسیم و به جامعه بشناسانیم.
