به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست علمی «چالش‌های مدیریت جهادی در آموزش و پرورش» یازدهمین جلسه از سلسله جلسات چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی با موضوع کلی ((انقلاب و آموزش و پرورش)) توسط گروه مطالعات انقلاب اسلامی پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه، روز چهارشنبه ۸ اسفندماه جاری با حضور و سخنرانی آقایان دکتر سیداحمد زرهانی معاون امور راهبردی، مجلس و دولت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، دکتر علیرضا عصاره عضو هیات علمی دانشگاه شهید رجایی و دکتر عزیزالله تاجیک اسمعیلی عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی همراه با دبیری علمی آقای دکتر حمید هوشنگی عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.
در این نشست دکتر زرهانی به بررسی ابعاد و مولفه‌های کلیدی مفهوم مدیریت جهادی و تفکر بسیجی و طراحی الگوی مفهومی توسعه آن در آموزش و پرورش با تعیین یک زنجیره از موازین و مقیاس‌های علمی و عملی پرداختند.
دکتر زرهانی با اشاره به جایگاه مدیریت جهادی در گفتمان انقلاب اسلامی، بر طراحی این نوع مدیریت در قالب گفتمان انقلاب با رعایت بهره‌گیری از تجربیات بشری تاکید کردند.
معاون اسبق پرورشي وزارت آموزش و پرورش تفاوت انسان‌شناسی اسلامی و غربی را مبنای تفاوت در تعلیم و تربیت دانسته و بر همین مبنا طراحی مدیریت جهادی مبتنی بر گفتمان انقلاب اسلامی را مطرح نمودند و تاکید کردند: مدیر در مجموعه آموزش و پرورش باید فهم دقیقی از این حوزه داشته باشد.
وی در ادامه به تشریح ویژگی‌های ۲۲ گانه مدیر جهادی در آموزش و پرورش پرداختند. یکی از ویژگی‌های مدیر جهادی در آموزش و پرورش از نظر دکتر زرهانی نگاه ابزاری به پست و مقام برای رسیدن به اهداف والا است و در عین گمنامی، خود را بدهکار نظام و انقلاب می‌داند.
معاون راهبردی مجمع تقریب مدیر جهادی را واجد خصوصیات آینده‌نگری و آگاه به تهدیدات و فرصت‌های منطقه‌ای و جهانی و به دنبال اصلاح سیستم‌ها و نوسازی نظام تعلیم و تربیت می‌داند.
آقای زرهانی معتقد است: در این راستا مدیر جهادی در آموزش و پرورش با مردم حرف میزند و به حرف مردم گوش می‌دهد بویژه اینکه در شرایط کنونی فضای مجازی و وسائل ارتباط جمعی در شکل‌دهی افکار عمومی نقش بارز دارند. علاوه بر این مدیر جهادی در آموزش و پرورش به مشارکت مردم اعتقاد دارد و به معلمان و دانش آموزان و پدران و مادران فرصت می‌دهد تا همه باهم در رهبری آموزشی نقش ایفاء کنند.
پیشکسوت امور تربیتی کشور معتقد است مدیر جهادی در آموزش و پرورش دولت را به دنبال خود می‌کشاند زیرا تعلیم و تربیت اسلامی و هدایت رفتاری و اخلاقی و علمی نسل نو از شئون رهبری و از مهمترین وظایف دولت اسلامی است. از این رو مدیر جهادی در آموزش و پرورش باید از ستون‌های محکم دولت به شمار آید و رئیس جمهور و وزراء و استانداران و فرمانداران و شهرداران و ائمه جمعه و جماعات و حوزه‌های علمیه را پشتوانه‌ای برای تحقق اهداف تربیتی و آموزشی قرار دهد و برای آنان میادین کار تعریف و ترسیم کند.
داشتن روش اجتهادی در روندهای علمی و تربیتی و خلاقیت و نوآوری برای عبور از موانع ویژگی دیگری است که آقای زرهانی برای مدیر جهادی برشماری نمود.
ایشان تاکید دارند که: مدیر جهادی با اتکاء برسخن جاودان امام(ره) یعنی «ما می توانیم» با ابتکار و اجتهاد دستاوردهای جدید و افتخار آفرین به ارمغان می‌آورد.
معاون راهبردی مجمع تقریب مذاهب اسلامی با بهره‌گیری از آیات و روایات وحدت گرا و تفرقه‌ستیز بودن مدیر جهادی در آموزش و پرورش را امری ضروری و قطعی می‌داند بنابراین مدیر جهادی بر مبنای قانون اساسی و اندیشه‌های روشن امام راحل و رهبری معظم انقلاب اسلامی در جهت اتحاد ملی و انسجام اسلامی تلاش میکند.
دکتر زرهانی بها دادن به تعلیم فناوری‌های نو و آموزش مهارت‌ها و حرفه‌ها را جزء لاینفک مدیرجهادی درآموزش و پرورش معرفی می‌نماید که این ویژگی می‌تواند منجر به رشد دانش آموزان از نظر علمی و رفتاری و مهارتی شود تا راه گریزی از آفت حفظ کردن و آزمون‌های نظری و بی‌مهارتی پیدا گردد.
معاون پژوهشی دانشکده اصول دین در برشماری ویژگی بعدی مدیر جهادی در آموزش و پرورش، به اعتقاد به صیانت از هویت اسلامی و ایرانی و تعلیم سبک زندگی اسلامی اشاره نموده و معتقد است مدیر جهادی ارزشهای دینی و نقش مفاخر اسلامی و ملی و زبان و ادبیات فارسی و فرهنگ مهین دوستی را به نسل نو با استفاده از فناوری‌های آموزشی و با کمک هنر تعلیم می‌دهد.
از نظر دکتر زرهانی مدیر جهادی در آموزش و پرورش علاوه بر موارد فوق، به آموختن «تاریخ انقلاب اسلامی» و «تاریخ دفاع مقدس» اهتمام می‌ورزد.
معاون پرورشی وزارت آموزش و پرورش در دوران دفاع مقدس با تاکید بر نقش جهادی امور تربیتی بیان داشت: مدیر جهادی در آموزش و پرورش امور تربیتی را احیاء و فعال میکند و با سازماندهی کودکان و نوجوانان در تشکل‌های دانش آموزی اسباب ارتقاء و رشد شخصیت آنان را فراهم می‌سازد زیرا تجربه این نهاد نشان می‌دهد آن نهاد پویا چه دستاوردهای بزرگی برای صیانت از دین و میهن و اعلای کلمه حق به ارمغان آورده است.
زرهانی اعتقاد مدیر جهادی در آموزش و پرورش به مدل بومی تربیتی را عامل شکل‌گیری ویژگی دیگری در آن می‌شود. زرهانی این ویژگی را این گونه توصیف نمود که: آگاهانه در برابر پروژه جهانی سازی می‌ایستد هر چند انقلاب اسلامی با واقع‌گرایی با جهان معاصر تعامل میکند و در تولید علم و فناوری نو پیشتاز است لیکن اجازه نمی‌دهد که «فرهنگ» و «سیاست» و «اقتصاد» غرب بر مقدرات ایران اسلامی سیطره یابد. بنابراین از سوی دیگر مدیر جهادی در آموزش و پرورش به نقش تمدن سازی نهاد تعلیم و تربیت آگاهی دارد و با ایجاد عزت نفس و خودباوری در نسل نو آنان را به اختراع و اکتشاف و خلاقیت و نوآوری و پیشرفت ترغیب میکند و در عمل ساز و کارهای مناسب را برای تحول علمی در مدارس فراهم می‌آورد.
زرهانی مدد گرفتن از اهل فن، توجه به اصلاح روش‌های تربیت، سرمایه‌گذاری برای تربیت نیروی انسانی و معلم دانا و توانا، التزام به تمرکز زدایی و تفویض اختیار، پرچمداری عدالت آموزشی همراه با تفکر بسیجی، تلاش‌گر برای اجرای سند تحول بنیادین در آموزش و پروش، تعهد به آموزش ارزشهای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با تفکر بسیجی را از دیگر ویژگی‌های مدیر جهادی در آموزش و پرورش برشمرد.
در ادامه جلسه دکتر عزیزالله تاجیک اسمعیلی عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ضمن تائید ویژگی‌های برشماری شده برای مدیر جهادی در آموزش و پرورش، بر الزامات اجرایی این ویژگی‌ها تاکید کردند.
وی بیان داشت بدون توجه به الزامات تحقق این ویژگی‌ها در میان مدیران و تربیت نیرو بر اساس این ویژگی‌ها، نمی‌توان روند مدیر در آموزش و پرورش را به مدیریت جهادی تغییر داد.
دکتر تاجیک مدیریت جهادی را یک پاردایم جدید در حوزه مدیریت توصیف نمود که: نیازمند آن است تا ابعاد آن به صورت دقیق‌تری مورد بحث و بررسی قرار گیرد و از سوی دیگر باید الگویی برای تربیت مدیر جهادی طراحی نمود.
نقد دکتر تاجیک بر ویژگی‌های مدیر جهادی بر این نکته استوار بود که: باید برای عملیاتی کردن این ویژگی‌ها، ویژگی‌ها را از طریق تفسیر و ترجمه به گزاره‌های عملی و عینی تقلیل داد. همچنین باید ویژگی‌ها را توسعه داد.
پیشکسوت امور تربیتی کشور ضمن تاکید بر لزوم تبیین دقیق مبانی انسان‌شناختی، توجه به آسیب‌شناسی وضع موجود را برای فهم فاصله آن با مدیریت جهادی را ضروری دانست و بیان نمود: روح حاکم بر آموزش و پرورش یا شاید جامعه را باید عوض نمود تا بتوان مدل مدیریت جهادی را مستقر نمود.
دکتر عصاره نیز ضمن تائید ویژگی‌ها بر طراحی الگویی برای تحقق مدیریت جهادی در آموزش و پرورش تاکید کرد.
در پایان جلسه حاضرین، نظرات خود را درباره موضوع ارائه کردند و در نهایت دکتر زرهانی ضمن پاسخگویی به برخی از سوالات، به برخی از راه‌کارهای اجرای این مسئله در آموزش و پرورش اشاره کردند.
