به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، حجت‌‌الاسلام دکترسیدسجاد ایزدهی رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه، در گفت‌وگو با ایکنا در پاسخ به این پرسش که آیا انقلاب در مسیر آرمان‌های خود در حال حرکت است؟ گفت: پیدایش انقلاب طبیعتاً مرهون ایده، آرمان و اهداف است و هرقدر آرمان‌ها و اهداف والاتر و اصیل‌تر باشند، جهت‌گیری‌ها هم اصیل‌تر هستند.
وی با طرح این سؤال که آیا آرمان‌ها صرفاً به مثابه آرمان هستند یا قابلیت دستیابی هم دارند، بیان کرد: آرمان‌ها با اهداف تفاوت دارند، زیرا آرمان بلندمدت و کلان است، ولی اهداف کوتاه‌مدت و میان‌مدت هستند.
ایزدهی با بیان اینکه پیامبر اکرم(ص) و امام علی(ع) در صدر اسلام قطعاً حکومت را براساس یکسری آرمان‌ها برعهده گرفتند و پیش بردند تصریح کرد: انقلاب اسلامی نیز با رهبری امام و براساس آرمان‌های اسلامی ایجاد شد، اما گاهی ممکن است در مسیر حرکت آرمان‌ها مد نظر نباشد و یا مشکلات و مسیر آن قدر صعب‌العبور است که حرکت به سمت آن را کند می‌کند.
وی با بیان اینکه نظام استکباری و سلطه از روز اول در برابر انقلاب ایستاده است تا انقلاب به غایت خود نرسد اظهار کرد: به اعتراف دوست و دشمن، انقلاب اسلامی با همه فراز و فرودهایی که داشته و گاهی برخی مسئولان از آرمان‌ها عدول کرده و جهت‌گیری آنان به این سمت نبوده است، ولی بر آرمان‌های اصیل خود وفادار بوده‌اند.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه با بیان اینکه مردم‌سالاری دینی در انقلاب اسلامی و با گذشته چهار دهه همچنان با نشاط در حال تداوم است بیان کرد: استقلال کشور با همه فشارها حفظ شده و خواسته‌های مردم در انتخابات و مشارکت به دست خودشان تحقق می‌یابد. البته توقعی نیست که در طول چهل سال به همه آرمان‌ها برسیم، ولی معتقدم انقلاب در مسیر آرمان‌ها قرار دارد.
وی در پاسخ به این پرسش که انقلاب با وجود همه دستاوردها، با مشکلات زیادی در عرصه اقتصادی و تبعیض اجتماعی و اقتصادی روبروست که سبب می‌شود ذهن مردم به دستاوردها مخدوش شود، ادامه داد: در تبیین کارآمدی یک نظام و مجموعه اهداف، غایات و آرمان‌ها را با امکانات، بستر و زمینه از یکسو و موانع از سوی دیگر می‌سنجند؛ اگر تناسب این سه عنصر را مد نظر قرار دهیم، بهترین حالت آن است که در حداقل امکانات و موانع حداکثری بتوانیم کامیابی حداقلی داشته باشیم.
برآورده نشدن توقعات در بخش‌هایی
وی در تبیین بیشتر این موضوع تصریح کرد: از ابتدای انقلاب تا بعد از جنگ تحمیلی، کشور با حداقل امکانات و بیشترین موانع در برابر استکبار ایستاد و کامیابی و موفقیت کشور هم حداقلی نبود، ولی اگر حداقلی هم بود، موفق عمل کرده است، اما بعد از جنگ، امکانات کشور توسعه بیشتری یافت. گرچه دشمنی‌ها هم کم نشد و نشده است، یعنی موانع همچنان با قوت بیشتر پابرجاست، ولی چون امکانات بیشتری داریم به نظر می‌رسد که در برخی مقاطع انتظارات برآورده نشده است.
ایزدهی با تأکید بر اینکه کشور با همه سختی‌ها از آرمان‌ها کوتاه نیامده است، بیان کرد: امروز زمان آن است که امکانات خود را حداکثری کنیم. البته در برخی عرصه‌ها مانند عرصه نظامی شاهد آن هستیم، ولی در عرصه اقتصادی با دشواری مواجهیم؛ مطمئناً دشمنی‌ها کمتر نشده و موانع بیشتر خواهد شد. بنابراین راه تحقق آرمان‌ها دستیابی به امکانات حداکثری با تکیه بیشتر بر توان داخلی و استفاده از ظرفیت‌های بیرون کشور است.
امور بانکی و اقتصادی چابک شوند
این کارشناس مسائل سیاسی با تأکید بر اینکه مقام معظم رهبری بر مردم‌سالاری، توسعه علم و دانش و قدرت نظامی تأکید دارند، تصریح کرد: مطمئناً اگر در عرصه تولید علم و تبدیل آن به فناوری و عینی کردن در صحنه زندگی مردم حداکثری شویم، تحریم‌ها یا بی‌اثر و یا کم‌اثر خواهند شد؛ باید امور بانکی و ساختاری اقتصادی و اداری و به خصوص دولت را چابک و سبک کنیم و زمینه رضایت‌مندی بیشتر اقتصادی مردم فراهم شود تا حرکت به سمت اهداف با سرعت بیشتری پیش برود.
رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه با بیان اینکه کشور در سی سال بعد از جنگ از جهات مختلف جهش داشته است، ولی می‌توانستیم بهتر عمل کنیم تصریح کرد: فارغ از رویکردهای اصلاح‌طلبی و اصول‌گرایی اگر مدیران کارآمد انتخاب شوند، امکانات حداقلی را حداکثری می‌کنند، ولی اگر در اینجا نقص داشتیم، برعکس خواهد شد.
وی افزود: البته نقش مردم هم در این زمینه بسیار مهم است، زیرا وقتی سخن از مردم‌سالاری است، حق انتخاب با خود آنان است و کسانی که مسئولیت را در کشور می‌پذیرند محصول رأی مردم هستند و اگر مردم در انتخاب خود دقت نکنند، سرعت حرکت به سمت آرمان‌ها متناسب با خواسته آنان خواهد بود.
نقش ساختار حکومتی در انقلاب
ایزدهی با بیان اینکه توفیق نسبی در ایجاد امکانات حداکثری داشته‌ایم، تصریح کرد: موفقیت‌های کشور مرهون ساختار انقلاب است که در رأس آن ولی فقیه حاکم و مردم در سرنوشت خود حضور دارند؛ بنای انقلاب مستحکم است. البته هر بنای محکم هم ممکن است مانند اتومبیلی پنچر شود و تصادف کند، ولی ماشین انقلاب رو به جلو است.
روحیه بیگانه‌پسندی؛ عامل دلسردی اندیشمندان
وی در پاسخ به این سؤال که وظیفه حوزه و دانشگاه در پشتیبانی نرم‌افزاری از انقلاب چیست؟ افزود: رشد و جهش علمی کشور تصادفی نیست و مرهون برنامه‌ریزی و تلاش علمی اندیشمندان کشور است. البته اگر در برخی مقاطع برخی مسئولان روحیه اجنبی‌پسندی و باور به بیگانه را داشته باشند، دانشمندان دلسرد و رشد علمی کند می‌شود. بنابراین تقویت روحیه خودباوری و تزریق آن به جامعه و بدنه علمی کشور از یکسو و تکیه بر توان داخلی می‌تواند نقش مهمی در ایجاد روحیه امید داشته باشد.
وی بر لزوم صرف هزینه برای علم و تولید علم تأکید کرد و گفت: تولید علم مستلزم هزینه مالی و امنیت ذهنی است که البته گام‌های خوبی در دو دهه اخیر برداشته شده است، ولی کافی نیست به خصوص اینکه باید به علوم انسانی بهای بیشتری بدهیم، زیرا این مسئله از مبارزه نظامی با دشمنان مهم‌تر است؛ علوم انسانی ـ اسلامی نرم‌افزار انقلاب و پیش‌برنده انقلاب به سمت تمدن اسلامی است.
اسلامی‌سازی بیش از ۵۰ سال زمان می‌برد
ایزدهی با بیان اینکه حوزه علمیه عامل موجده و راهبری حوزه منجر به بقای انقلاب بوده است، بیان کرد: البته نباید انتظار داشته باشیم که علوم انسانی ـ اسلامی در یک شب و یکساله ایجاد شود؛ غرب برای تأمین نرم‌افزار تمدنی خود بیش از ۲۰۰ سال زمان صرف کرده و حداقل یک‌سوم و یک‌چهارم آن وقت لازم داریم؛ تمدن غرب برای رسیدن به جایگاه امروز ولو اینکه ما در مورد مبانی آن حرف داریم بیش از دو قرن آزمون و خطا کردند تا پیش رفتند. بنابراین نباید با زودهنگام تلقی کردن دستیابی به مسیر و توقع بالا، مشکلاتی در این زمینه ایجاد شود.
وی تأکید کرد: البته اگر از حوزه علمیه انتظار داریم که پشتیبانی نرم‌افزاری و تولید علوم انسانی اسلامی را برعهده داشته باشد که انتظار بجایی است و باید برای آن هزینه صرف کنیم و بودجه بگذاریم؛ باید سرمایه‌گذاری کنیم و مطمئن باشیم این سرمایه برگشت داده می‌شود؛ نمیگوییم دولت بودجه بدهد و صرف طلاب کنیم، بلکه در قبال فعالیت‌های حوزه در بحث اسلامی‌سازی علوم انسانی و تأمین بُعد نرم‌افزاری الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت هزینه صرف کند و تعامل متقابل شکل بگیرد.
پژوهش در علوم انسانی جدی گرفته شود
کارشناس مسائل سیاسی اظهار کرد: پژوهش در حوزه علوم انسانی باید جدی گرفته شود تا هویت انقلاب به وسیله این نرم‌افزار تأمین شود؛ در ابتدای انقلاب و جنگ نیازمند حرکت‌های جهادی و پرشتاب عمدتاً روبنایی بودیم، ولی امروز در کنار این نوع کارهای جهادی باید جهاد در پژوهش‌های علوم انسانی و تأمین نرم افزار پشتیبان انقلاب اسلامی ایجاد کنیم تا گفتمان‌های رقیب نتوانند گفتمان بر حق انقلاب را به چالش بکشند.
ایزدهی با تأکید بر لزوم دغدغه‌مندی و انقلابی‌گری در تولید علم و دانش به خصوص در علوم انسانی تصریح کرد: انقلابی که مردم آن موفق شدند تا شاه را بیرون کنند و در برابر نظام سلطه در طی این چهار دهه بایستند، نیازمند آن است که در بعد پشتیبانی از مبانی خود با حمایت از علوم انسانی موفق‌تر عمل کند و این ظرفیت در حوزه به خوبی وجود دارد، گرچه باید هزینه برای آن صرف و از طرفی به زمان‌بر بودن آن نیز توجه شود.
