شهادت در منظر شاعران انقلاب، صورت تجلی یافته عرفان و معنویت است

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، یکصد و پنجاه و ششمین جلسه شورای علمی گروه ادب و هنر مرکز پژوهش‌های جوان وابسته به پژوهشگاه برگزار شد. دکتر رضا جلیلی (محقق و پژوهشگرحوزه ادبیات) با حضور در این شورای علمی به ایراد سخنانی پرداخت.

جلیلی گفت: در انگاره‌های شاعران انقلاب، یکی از زیباترین و مهم‌ترین طرق وصول به کشف و شهود و تحقق معرفت قلبی، کشته شدن در راه خدا و شهادت است. در این زمینه ابیات زیادی وجود دارد؛ بیشترین اشعاری که شعرای انقلاب در وصف عظمت و شکوه حرکت شهیدان سروده‌اند، در قالب رباعی و غزل است؛ اما از قالب‌های نو و نیمایی نیز که در دوران آغازین انقلاب چندان کاربردی  نداشته، استفاده کرده و آن را نیز به زینت شهید و شهادت آراسته‌اند.

وی افزود: فضای اشعارشعرای انقلاب حاکی از آن است که شهادت درمنظر ایشان، صورت تجلی یافته عرفان و معنویت و شهید همان عارف واصل است و به همین سبب شعرای انقلاب، عارف آرمانی خود را در وجود شهید می‌جویند و زیباترین سروده‌های خود را پیشکش او می‌کنند. سوزناک ترین اشعار شاعران انقلاب در همین ساحت است که ظهور می‌یابد و در همین جاست که معمای مرگ که در اندیشه انسان امروزی لاینحل می‌نماید، به ناگاه به مفهوم ترین و با معنی ترین مقولات تبدیل می‌گردد.

این استاد دانشگاه گفت: فنایی که در اشعار شاعران انقلاب سخن از آن می‌رود، در واقع با نظر به برخی ازاشعار ایشان مقدمه برای اثبات بقای شهیدان است. گمشدن و فانی شدن در خدا،‌ رسم شهیدان است و دعوت سیدحسن حسینی آن است که بیایید تا به رسم شهیدان تکلم کنیم و ما نیز طالب فنای فی‌الله شویم و خود را گم خدا کنیم:

بیا در خدا خویش را گم کنیم                 به رسم شهیدان تکلم کنیم

جالب است که علی معلم، تمثیل فانی شدن قطره درآغوش رود را فرود آمدن در بلاد شهیدان دانسته و به این ترتیب معتقد است که فنا مقدمه برای بقایی است که شهیدان مصداق کامل آن هستند:

تو قطره‌ای و به آغوش رود می‌آیی       تو در بلاد شهیدان فرود می‌آیی