به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به مناسبت چهلمین سالگرد شهادت خلف صالح بنیانگذارکبیر انقلاب اسلامی امام خمینی(ره)، آیت‌الله شهید مصطفی خمینی(ره) کنگره پاسداشت منزلت علمی و خدمات انقلابی ایشان توسط پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، با همکاری نهادهای حوزوی، دانشگاهی و فرهنگی کشور طی دو نشست، در تهران و قم برگزار شد.
مراسم افتتاحیه این کنگره روز دوشنبه مورخ ۱ آبان‌ماه جاری با حضور علما و اساتید حوزه و دانشگاه و همچنین چهره‌های سرشناسی چون سرکار خانم زهرا مصطفوی در تالار علامه امینی(ره) دانشگاه تهران برگزار شد.
پوستر فراخوان مقالات کنگره پاسداشت علمی و خدمات انقلابی شهید آیت‌الله مصطفی خمینی(ره)
*** این کنگره با رویکردهای زیر برگزار شد:
۱) تمرکز مقالات بر نوآوری باشد.
۲) عناوین و محتوای مقالات ناظر بر مسائل محوری انقلاب اسلامی و چالشهای امروز باشد.
۳) آثار، مواضع و سیره آیت‌الله شهید سیدمصطفی خمینی(ره) در کلیه ی مقالات میبایستی به‌عنوان «منابع اصلی» مدنظر باشد و مقالاتی که فاقد این ویژگی باشند، ارزیابی نخواهند شد.
*** کنگره پاسداشت منزلت علمی و خدمات انقلابی آیت الله شهید مصطفی خمینی(ره) محورهای زیر را دنبال می‌کرد:
الف) دیدگاه‌ها و نظرات علمی:
۱)در عرصه فقه و اصول:
ـ جایگاه و ارزش علم فقه در معارف اسلامی
ـ جایگاه و ارزش علم اصول در معارف اسلامی
ـ مقاصدالشریعه در فقه
ـ فقه سیاسی
ـ ولایت فقیه
ـ تأثیر زمان و مکان در حجیت و تغییر ادله
ـ اعتباری یا غیراعتباری بودن علم اصول
ـ تحلیل و واکاوی «تحریرات فی‌الاصول»
ـ رویکردهای نوین اصولی
ـ رابطه علم اصول و تفسیر
ـ رابطه علم اصول و فلسفه
ـ مروری بر آراء فقهی
ـ الگوی تبیین در دانش اصول
ـ منابع فقه
ـ فلسفه فقه و فلسفه اصول (حاج‌آقا مصطفی و فلسفه‌های مضاف)
ـ نقش آیات در علم اصول و فقه
ـ ارزیابی علم اصول
ـ تأثیر علوم عقلانی در علوم اعتباری
ـ نوآوری‌های ایشان در فقه و اصول
ـ تحول در حوزه‌های علمیه
۲) حکمت و علوم عقلی:
ـ جایگاه و ارزش حکمت در معارف اسلامی
ـ جایگاه و ارزش دانش کلام در معارف اسلامی
ـ مبانی و آراء دین‌شناختی (تعریف و قلمرو دین و…)
ـ مبانی و آراء خداشناختی (براهین اثبات خدا، صفات الهی،…)
ـ مبانی و آراء هستی‌شناختی (عوالم وجود،…)
ـ مبانی و آراء انسان‌شناختی (تجرد نفس، دو ساحتی بودن انسان و…)
ـ مبانی و آراء فرجام‌شناختی (بهشت و جهنم، آخرت،…)
ـ مبانی و آراء راهنماشناختی (نبوت و امامت)
ـ مبانی و آراء جامعه‌شناختی
ـ نوآوری‌ها در زمینه حکمت و علوم عقلی
ـ مناسبات کلام با فقه
ـ فلسفه‌های مضاف
۳) اخلاق و عرفان:
ـ جایگاه و ارزش اخلاق و علم اخلاق در اسلام
ـ جایگاه و ارزش عرفان (نظری و عملی) در معارف اسلامی
ـ مبانی و آراء اخلاقی
ـ مبانی و آراء عرفانی
ـ عرفان فقه‌محور و شریعت‌گرا
ـ معنویت فقهی ـ اجتماعی ـ انقلابی
ـ عرفان اجتماعی: ماهیت، مؤلفه‌ها و کارکردهای آن
ـ نوآوری‌های ایشان در اخلاق و عرفان
ـ اخلاق و فقه
ـ اخلاق و سیاست (نظری و عملی)
ـ منطق سلوک (در آثار و رفتار)
۴) تفسیر و علوم قرآنی:
ـ اهمیت و جایگاه قرآن در معارف اسلامی
ـ اهمیت و جایگاه دانش تفسیر در معارف اسلامی
ـ نقش سایر علوم در تفسیر قرآن
ـ علوم غریبه و تفسیر قرآن
ـ تحلیل مقدمهی تفسیر قرآن
ـ چارچوب تحلیل و تفسیر آیات قرآن کریم
ـ مطالعه مقایسه‌ای تفسیر آیت‌الله شهید مصطفی خمینی(ره) با مفسرین هم‌عصر ایشان
ـ برداشت‌های سیاسی از آیات
ـ تفسیر عرفانی قرآن
ـ نوآوری‌ها در تفسیر و علوم قرآنی
۵) آراء و اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی:
ـ فقه و نظام‌سازی سیاسی
ـ شکل مطلوب نظام اسلامی
ـ اخلاق سیاسی
ـ حوزه انقلابی
ـ روحانیت تراز و الگو
ـ مردم در نظام اسلامی
ـ شاکله نظم اجتماعی و سیاسی در جامعه دینی
ـ کارآمدی نظام اسلامی و راهکارهای ارتقاء آن
ـ غایتِ نظام اسلامی و تمدن‌سازی
ـ تحلیل محتوای کیفیِ مکتوبات اجتماعی و سیاسی
ـ دین و حکومت
ـ دین و زندگی اجتماعی
ـ نوآوری‌ها در اندیشه سیاسی و اجتماعی
ب) شخصیت و سیرة علمی و انقلابی:
۱) روش‌شناسی:
ـ روش‌شناسی در اجتهاد و فقاهت
ـ روش‌شناسی در فلسفه و حکمت
ـ روش‌شناسی در عرفان
ـ روش‌شناسی در تفسیر
ـ روش‌شناسی در نقد علمی آراء دیگران
۲) سیره سیاسی و انقلابی:
ـ مشی مبارزاتی و الگوی اعتراضی علیه استبداد و استعمار
ـ نقش‌آفرینی در وقایع دهه‌های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰
ـ نقش‌آفرینی در وقایع تاریخی مهم: ۱۵ خرداد، انجمن‌های ایالتی و ولایتی، انقلاب سفید، کاپیتولاسیون، فیضیه و …
ـ الگوی ارتباط با جریانات فکری و سیاسی ایران (۱۳۴۳-۱۳۵۶)
ـ الگوی ارتباطات سیاسی با مسلمانان مبارز کشورهای مسلمان (فلسطین، لبنان …)
ـ الگوی ارتباطات سیاسی با نهضت‌های آزادی‌بخش
ـ نقش‌آفرینی در نجف و دوران پنهان مبارزه
ـ شیوه‌های مواجهه با دولت عراق
ـ تنوع روابط سیاسی و راهبری گروه‌های دینی و انقلابی در داخل و خارج از کشور
ـ بررسی نقش و مسئولیت‌پذیری انقلابی در ارتباط با امام خمینی(ره)
ـ مقایسه سیره سیاسی و انقلابی با اندیشه سیاسی (مطالعات موردی: ولایت فقیه، جامعه سیاسی مطلوب، شاکله نظام اسلامی)
ـ ریشه‌های فکری و اعتقادی مواضع، برخوردها و همکاری‌های سیاسی و انقلابی
ـ تمهیدات اقتصادیِ فعالیت‌های سیاسی و انقلابی
ـ ارتباط با حوزه‌های قم و نجف
ـ ارتباط با انجمن‌های اسلامی اروپا و آمریکا
ـ موضع و عملکرد در قبالِ طرح ولایت فقیه از سوی امام خمینی(ره)
ـ مواجهه با مسائل چالشی زمان خود
ـ ارتباط با مراجع، علما و نخبگان
ـ دیدگاه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی
ـ ارتباط با امام خمینی(ره) (از سه منظر: فرزندی، شاگردی و پیروی)
۳) سیره علمی و پژوهشی:
ـ شیوه‌های پژوهشگری
ـ روش تدریس و معلمی
ـ تعلیم و تربیت
ـ مباحثه
ـ نقادی و نوآوری
ـ کتاب‌شناسی توصیفی و تحلیلی (قریب به ۴۰ عنوان)
۴) سیره تربیتی و اخلاقی:
ـ در خانواده
ـ در آموزش
ـ در پژوهش
ـ در مبارزه سیاسی و انقلابی
ـ ابعاد وجودی، کمالی و اخلاقی
۵) پیامدهای شهادت در روند حرکت انقلاب اسلامی:
ـ فرایند تبدیل نهضت به انقلاب
ـ دلایل و عوامل شهادت
ـ شیوه‌های حکومت در برخورد با بازتاب شهادت ایشان
ـ امام خمینی(ره)، شهادت مصطفی، و هویتِ نهضت انقلاب اسلامی
ـ تحلیل مقایسه‌ای چیستیِ شهادت آیت‌الله سید مصطفی خیمنی از منظر حکومت پهلوی و امام خمینی(ره)
*** همچنین زمان بندی این همایش به شرح زیر بود:
ارسال چکیده مقالات: تا ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۶
ارسال اصل مقالات: تا ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
روزهای برگزاری: یکم و سوم آبان‌ماه ۱۳۹۶، مکان: تهران و قم
نخستین نشست خبری کنگره پاسداشت منزلت علمی و خدمات انقلابی آیت الله شهید مصطفی خمینی(ره) با حضور آیت‌الله علی اکبر رشاد در آذرماه ۱۳۹۵ برگزار شد.
دومین نشست خبری کنگره پاسداشت منزلت علمی و خدمات انقلابی آیت الله شهید مصطفی خمینی(ره) با حضور حجت الاسلام و المسلمین علی ذوعلم با هدف اعلام برنامه‌های کنگره برگزار شد.
سومین نشست خبری کنگره پاسداشت منزلت علمی و خدمات انقلابی آیت الله شهید مصطفی خمینی(ره) با حضور حجت الاسلام و المسلمین علی ذوعلم وز شنبه مورخ ۲۹ مهرماه جاری در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
کنگره پاسداشت منزلت علمی و خدمات انقلابی آیت الله شهید مصطفی خمینی(ره) در روزهای یکم و سوم آبان‌ماه و با برگزاری نشست افتتاحیه در دانشگاه تهران و نشست اختتامیه در مدرسه دارالشفا شهر مقدس قم و با حضور حداکثری علما و اساتید حوزه و دانشگاه، به کار خود پایان داد.
