سیره خانه‌داری فاطمه(س)

خانه‌داری عبارت است از انجام امور داخلی منزل، مانند نظافت، آشپزی، آراستن خانه، مهمان‌داری و … که معمولاً این نوع کارها بر عهده زنان بوده است، حضرت فاطمه(س) نیز همچون زنان دیگر، به خانه‌داری می‌پرداخت و امور داخل خانه را سامان می‌بخشید.

علی(ع) و فاطمه(س) زندگی مشترک خود را در خانه‌ای استیجاری آغاز کردند که فاصله زیادی تا مسجد و خانه پیامبر(ص) داشت. مدتی بعد به نزدیک خانه رسول خدا(ص) نقل مکان کردند، آنها در آغاز زندگی، تنها چند وسیله ساده و کم‌بها داشتند و دختر رسول خدا(ص) با همان وسائل اندک به انجام کارهای درون خانه می‌پرداخت و در کنار آن برای کمک به درآمد خانواده، گاهی نخ‌ریسی می‌کرد.

در خانه فاطمه(س) ـ به پیشنهاد پیامبر اسلام(ص) ـ کارها به گونه‌ای تقسیم شده بود که امور مربوط به درون خانه به فاطمه(س) و کارهای بیرون از خانه به علی(ع) واگذار شده بود. این تقسیم کار، موجب شادمانی دختر پیامبر(ص) بود، چرا که هم از رویارویی با مردان معاف شده بود و هم کارهای سخت بیرون از خانه از دوش او برداشته شده بود.

حضرت فاطمه(س) در انجام دادن کارهای خانه، از همیاری دیگر اعضای خانه بهره می‌جست. این کار، افزون بر کاهش سختی کار خانه، موجب افزایش صمیمیت و مهربانی در خانه می‌شد.

با بهتر شدن اوضاع مسلمانان، پیامبر(ص) کنیزی به نام فضه به خانه فاطمه فرستاد تا در کارهای منزل، او را یاری دهد. فاطمه(س) نیز کارهای خانه را بین خود و فضه تقسیم کرد تا زمان بیشتری برای عبادت خدا و رسیدگی به فرزندان داشته باشد.

مهم‌ترین اصول خانه‌داری دختر رسول خدا(ص) عبارت اند از: تدبیر اقتصادی، ساده‌زیستی و پرهیز از تجملات ـ که هم با وضع اقتصادی همسرش هماهنگ بود و هم نشانه‌ای از همدردی با محرومان و نیازمندان جامعه بود ـ انفاق به مستمندان با وجود فقر و تنگ دستی، مهمان‌نوازی و نظافت و بهداشت.

حضرت فاطمه(س) در کنار کارهای سخت خانه، به همسر و فرزندان خود نیز توجه فراوان داشت و به آنان عشق می‌ورزید و به دلیل شدت محبت و دلسوزی فاطمه(س) به شوهر و فرزندانش، حانیه نامیده شد.

حضرت فاطمه(س) بااینکه بیشتر به امور خانه می‌پرداخت، در مواقع ضروری در صحنه اجتماع نیز حضور مؤثر و چشمگیر داشت. او حتی در برخی از جنگ‌ها به مداوای مجروحان می‌پرداخت. همچنین مشارکت در پیشبرد علمی جامعه برای فاطمه(س) اهمیت فراوان داشت. ازاین‌رو به پرسش‌های گوناگون زنان مدینه با روی گشاده پاسخ می‌داد.

فاطمه(س) با وجود اشتغال فراوان به کارهای روزمره، هیچ‌گاه از یاد خدا و عبادت غافل نبود و در حین کارها به اموری همچون تلاوت قرآن و ذکر خدا می‌پرداخت و سختی کارها او را از نمازها و شب زنده‌داری‌های طولانی باز نمی‌داشت.