به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی ترویجی “رابطه تاریخ و کلام” با ارایه حجت الاسلام و المسلمین دکتر غلامحسن محرمی، برگزار شد.
دکتر حسین احمدی بعد از خوش آمد گویی به حضار توضیحاتی در خصوص بحث کرسی ارایه داد.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر غلامحسن محرمی با تعریفی از تاریخ بحث خود را آغاز کرد و گفت: تاریخ عبارت است از مبدا یا وقتی که در آن وقایع اتفاق میافتد، ثبت و ضبط وقایع که معنای تاریخ دارد. تاریخ بر نقل قول مبتنی است و کلام هم علمی است که دو تعریف کلی دارد، یک دفاع از عقاید و دو کلام اثبات تعیین گونه عقاید است و خواجه نصیر کلام را فلسفی میداند.
در این بحث برخی حرفها و سخنان شیخ مفید هم آمده است. مثلاً ایشان میگویند خبر کشته شدن تمام ائمه با سم بر من ثابت نشده و فقط چهار ائمه باسم به شهادت رسیدهاند.
حجت الاسلام و المسلمین علی ذوعلم رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه به عنوان ناقد این جلسه گفت: تاریخ هرگونه تردیدی در مارا از بین نمیبرد.
این مساله فراتر از تاریخ شیعی و علم کلام شیعه است، ما جنس دو علم تاریخ و کلام را باید با هم مقایسه کنیم. اگر این سوال مطرح شود که پاسخ به رابطه این دو در کدام علم است که این به عرصه معرفتشناسی برمیگردد.
ذوعلم ادامه داد: اگر سواستفادههایی شده، نباید موجب شود که ما اصل خواستگاه مساله را انکار کنیم. اتفاقا در مصادیق دکتر محرمی، من تفاوتی بین کلام و تاریخ یا ارجعیتی نیافتم.
ما هیچ کجا از علم کلام مایه نزاشتیم و فکر مکنم طرح بحث اصل بودن مباحث کلامی بر تاریخی ما را از روش و منطق علم تاریخ خارج کرده و قابل قبول نیست.
منبع تاریخ نقل و منبع علم کلام عقل و نقل است.
رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه در پایان گفت: اساسا علم تاریخ ناتوانتر از این است که بتواند به منابع عقلی برسد.
حجت الاسلام و المسلمین مهدی جهان دیگر ناقد این کرسی در خصوص بررسی مسایل این دو علم گفت: مسایل و روشهای علم کلام با علم تاریخ باید بررسی شود. این بیانصافی است که یکی را خوب و دیگری را بد شمارد. اگر بخواهیم در این رابطه صحبت کنیم باید مسایل بین این دو موضوع را حل کرد.
جهاندر ادامه گفت: توحید را کلامیان و تاریخ خداپرستی را مورخان مینویسند. اگر مورخی تاریخ خداپرستی را اشتباه بنویسد چه؟ این دلیل آن است که ارتباط کمی بین علوم وجود دارد.
مهدی جهان در پایان سخنان خود گفت: معرفتهای کلامی تاریخمند است و معرفتهای تاریخی کلامواره هستند وکلام را به روش تاریخی نیز میتوان تقسیمبندی کرد.
کرسی ترویجی”رابطه تاریخ و کلام”روز چهارشنبه مورخ ۱۹ مهرماه جاری از ساعت ۱۵:۰۰ در محل سالن جلسات ساختمان مرکزی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.