به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نشست علمی نقد و بررسی «ارزیابی اخلاقی فقه و حقوق خانواده» از سوی حلقه تخصصی مطالعات زن و خانواده با همکاری مرکز مطالعات بینا‌رشته‌ای پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با ارایه حجت الاسلام فرج‌الله هدایت‌نیا، عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد.
همچنین حجج اسلام علی محمدی جورکویه، عضو هیات علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و فاضل حسامی عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نقد این بحث پرداختند.
در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام هدایت‌نیا، با بیان اینکه طبق نظر برخی میان حقوق و اخلاق تلازمی نیست، اظهار داشت: به همین دلیل، این دو ممکن است گاهی از هم جدا شوند و ما می‌توانیم قواعدی داشته باشیم که حقوقی یا اخلاقی محض باشند و این مطلب در مورد رابطه حقوق و اخلاق اسلامی نیز صادق است.
وی تاکید کرد: هرچند میان حقوق و اخلاق اسلامی تلازمی نیست، ولی تنافی میان این دو، دور از انتظار است؛ شریعتی که صاحب آن برای تکمیل مکارم اخلاق مبعوث شده است، چگونه ممکن است احکام و قواعد غیراخلاقی تشریع کند؟ هماهنگی حقوق و اخلاق در حریم مقدس خانواده از اهمیت بیشتری برخوردار است.
وی عنوان کرد: میزان انطباق مسایل فقهی یا حقوقی با اصول و قواعد اخلاقی نسبت مسایل فقهی با اصل عفاف، نسبت مسایل اخلاقی با اصل احسان، نسبت مسایل فقهی با اصل انصاف، نسبت مسایل فقهی با اصل معاشرت عرفی و نسبت مسایل فقهی با اصل استحکام خانواده قابل بررسی است.
در ادامه این نشست حجت الاسلام فاضل حسامی ناقد این نشست، با اشاره به مطالب مطرح شده از سوی حجت الاسلام هدایت‌نیا اظهار داشت: بنده مقاله ایشان را به صورت کامل خوانده‌ام و در کلیت بحث شاید افق ذهنی ما همسو باشد ولی نکاتی به ذهن می‌آید که می تواند جامعیت بهتری به بحث بدهد.
وی افزود: به عقیده من باید قبل از ورود به بحث فضایی را باز کنیم و در آن رابطه بین فقه و حقوق و اخلاق را مطرح کنیم چراکه باید برای خواننده بیان شود که رابطه بین اینها چیست؟ آیا طولی است که کدام بالا است و کدام پایین و اگر عرضی است چه مسایلی مطرح می شود؟
عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه وقتی می‌خواهیم بحث فقهی داشته باشیم باید با رویکرد فقهی ورود به بحث صورت بگیرد، تاکید کرد: در فقه یک نگاه درون فقهی و یک نگاه برون فقهی داریم. در مسایلی که می‌خواهیم از فقه و احکام شریعت سخن به زبان بیاوریم، باید نگاه ما درون فقهی باشد و علی القاعده مستندات باید با ما حرف بزند ولی شما بیشتر سراغ آرای فقها رفته‌اید.
حجت الاسلام والمسلمین علی محمدی جورکویه دیگر ناقد حاضر در این نشست با بیان اینکه ما در کلیات بحث با استاد هدایت‌نیاموافق هستیم و تنها برخی اشکالات ساختاری داریم، اظهار داشت: نخست آنکه عنوان نوشته رسا نیست، هرچند شاید شما تحفظی داشته‌اید که الفاظ را به صورت واضح و آشکار بیان نکنید.
وی با بیان اینکه عفاف اصلا مساله‌ای اخلاقی نیست، تاکید کرد: یعنی در جوامع غربی دو نفر در صورت وجود رضایت بدون علقه زوجیت می‌توانند رابطه جنسی داشته باشند؛ آیا این مساله غیر اخلاقی است؟ بله در جامعه ما از باب نظم اجتماعی است، چون نسب به هم می‌ریزد و اطفال بی هویت تحویل جامعه می‌شود.
در ادامه‌ی نشست حجت الاسلام شاکرین و خانم امینی‌مجد نیز مطالبی مطرح کردند و حجت الاسلام هدایت‌نیادر پایان به برخی سوالات مطرح شده پاسخ گفت.
