به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، آیین رونمایی از کتاب “باورهای بنیادین در اسلام و مسیحیت”به همت کانون اندیشه جوان وابسته به پژوهشگاه، در حاشیه بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، با حضور دکتر سهیل اسعد (ادگاردو روبین) اندیشمند مسلمان شده آرژانتینی، آقای حسین نقوی و دیگر نویسندگان جوان روز چهارشنبه مورخ ۲۲ اردیبهشت ماه از ساعت ۱۵ بعد از ظهر در سالن یاس نمایشگاه بین المللی کتاب تهران واقع در شهر آفتاب برگزار شد.
در ابتدای این مراسم حجت الاسلام و المسلمین قاسم بابایی،مدیرگروه بینش و اندیشه مرکز پژوهش های جوان، در خصوص روند تولید آثار در مرکز و کتاب های که توسط گروه دربارۀ مسیحیت منتشر شده توضیحاتی دادند.
سپس حجت الاسلام و المسلمین حسین نقوی که کتاب “باورهای بنیادین در اسلام و مسیحیت”به کوشش ایشان تدوین گردیده است و نویسنده مقاله قرآن و عهدین از هفت مقاله کتاب می باشند، در ابتدای صحبت اشاره به این مسئله داشت که در کشور ما گرایش به مسیحیت دلایل مختلفی دارد، که این موضوع باعث شده شُبهاتی در خصوص اسلام پیدا شود.
وی در ادامه گفت: ما به عنوان طلبه باید آموزه های دین مان را تبیین کنیم و به دفاع از آن بپردازیم، اشتراکات در ادیان عجیب نیست، چون ادیان از طرف خداوند آمده اند. خدا که واحد است انسان ها هم که دارای فطرت مشترک هستند؛ بنابراین خدای واحد برای انسانی که فطرت مشترک دارد یک نسخه ارائه می‌کند، پس اشتراکات در ادیان عجیب نیست ولی افتراقات باید دلیل داشته باشند.
عضو هیأت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) هدف اولیه از تدوین این کتاب را آشنایی جوانان با آموزه های دین دانست و بیان کرد: از معتبرترین کتاب های اسلام و مسیحیت جهت تحقیق استفاده کردیم، تمام ادیان آموزه های خود را از روی کتاب های خود می گیرند لذا قرآن و عهدین مدنظر قرار گرفت.
در ادامه این مراسم از دکتر سهیل اسعد برای سخنرانی دعوت گردید، ایشان در صحبت هایشان به پنج تفاوت بین اسلام و مسیحیت اشاره داشتند.
دکتر اسعد در شروع سخن با اشاره به ایمان مومنین به عنوان مسئله ای مهم که در اعتقادات ادیان مطرح می‌شود گفت: ایمان مومنیین نسبت به ادیان آنها بوده و یعنی اعتقادات این ادیان چه نقشی در رشد و ساخت ساختار ایمانی انسان ها دارد؟
وی در ادامه بیان داشت یکی از مسائل بسیار مهمی که معمولا در مسئله گفت و گو بین ادیان مطرح می شود و شاید به عنوان یک تفاوت اصلی بین اسلام و مسیحیت در نظر گرفته می شود، بحث عقل و تعقل و عقلانیت است و نقشی که عقلانیت در ایجاد ایمان یا در باورهای انسان یا در ساخت ساختار اعتقادی انسان دارد.
همان‌طور که می‌دانیم در اسلام بحث عقل و تعقل شرط اساسی تحقق اعتقاد است، در واقع یکی از علت های اصلی ایمان، عقل است. همان‌طور که فطرت یک علت اساسی است. چون در بحث ایمان، حصول و رسیدن به یقین، مطلوب است و ایمان بدون یقین و اعتقاد بدون یقین به وجود نمی آید.
در اسلام و مرحله اول ایمان، معرفت، که به بصیرت مربوط شده و در مرحله دوم ایمان، عقیده و یقین حاصل می شود. محال است انسان در رشد ایمانی خود یا در ساخت ساختار ایمانی خود از عقل و عقلانیت استفاده نکند. چیزی که در مسیحیت با عنوان شرط اساسی مطرح نیست.
به طور کلی در مسیحیت وقتی که ایمان را به عنوان یک مسئله بنیادین مطرح می‌کنیم، صحبت از ایمان پس از عقل به میان می آید. یعنی یک قلمرو به نام قلمرو عقل وجود داشته و آنچه در این قلمرو نمی تواند جای بگیرد ایمان گفته می شود. مفهومی که بین مسیحیان وجود دارد در رابطه با ایمان مانند این است که انسان چیزی را کور کورانه و بدون چون و چرا بپذیرد. بدون اینکه فهم و معرفتی و ادراکی از حقیقت داشته باشد. ولی در اسلام هنگامی‌که در باب اعتقاد صحبت می‌کنیم، اول از معرفت شروع کرده، از ادراک حقایق شروع می‌کنیم، تا پس از آن این ادراک تبدیل به اعتقاد شود. یعنی ابتدا یقین حاصل می‌کنیم و سپس ایمان. پس یکی از تفاوت های جوهری یا به قول فلاسفه ماهیتی میان ایمان مسیحی و ایمان اسلام در این است.
دکتر اسعد دومین تفاوت را عمل دانستند و گفتند با توجه به نظر علامه طباطبایی(ره) از ایمان؛ ایمان سه بعد دارد، یک بعد معرفت ذهنی و یک بعد اعتقاد قلبی یا تصدیق قلبی و یک بعد التزام عملی.
ایمان ما یک مفهوم بسیار وسیع‌تر است نسبت به ایمانی که در مسیحیت مطرح است چون ایمان ما جدا از عمل و التزام عملی و مسئولیت و تکلیف نیست و این یکی از تفاوت های مشخص در بحث ایمان اسلامی است. امیرالمومنین(ع) از ایمان تعریف بسیار زیبایی ارائه داده است که در آخر حدیث بعد از اینکه می فرمایند: ایمان هم زبان است و هم قلب و هم معرفت، ایمان را اینگونه معرفی می‌کنند: “الایمان کل العمل” چرا که ایمان سرتا پا عمل است. چون این ابتدای معرفت است؛ معرفت و عقل لازمۀ ادارک و عمل است، بعد از اینکه شما حقایق را درک کردید باید انتخاب کنید و تشخیص اینکه این حق است و این عمل است؛ بعد از آن مرحله التزام عملی است. یعنی وقتی که انسان معرفتی نسبت به یک واقعیت پیدا می‌کند. پس دومین تفاوتی که در ایمان مسیحی و ایمان اسلامی مطرح می شود ارتباط میان ایمان و عمل است.
این اندیشمند مسلمان شده آرژانتینی، بحث وحی در مقابل الهام را سومین مسئله از تفاوت های اصلی بین اسلام و مسیحیت دانست و بیان داشت تفاوت اصلی بین قرآن کریم به عنوان متن مقدس دین اسلام و کتاب مقدس مسیحیت وجود دارد، در این است که ما معتقد هستیم کلام خداوند متعال مستقیمًا توسط ملک یا فرشته وحی به پیامبراکرم(ص) منتقل می شود و در طی ۲۳ سال قرآن کامل می شود. هم کلام، کلام خداست، هم محتوا محتوای خداست هم صدور از خداوند متعال. تألیف، تألیف الهی است. اما در مسیحیت مسئله وحی به این صورت نیست و به جای وحی الهام مطرح است. یعنی کسانی بعد از غیبت حضرت عیسی(ع) کتاب مقدس را نوشته اند. (نمی‌توان البته غیبت نامید)! چون به عقیده مسیحیان فوت کرده و سپس دوباره احیاء شده است. مسیحیان معتقدند خداوند متعال ارتباط مستقیم از طریق وحی با انبیا یا حواریون یا مؤلفان و کُتّاب کتاب مقدس نداشته است. بلکه این نوشته ها الهام شده است؛ یعنی هم کتاب های که نوشته اند در واقع از خود آنهاست و گفته های شخصی آنهاست و هم افکاری که قصد منتقل کردن آنها را داشته اند افکار خودشان است.
ایشان مسئله چهارم را بحث نبوت مطرح کردند و گفتند بحث نبوت در اسلام یک تسلسل کاملا منطقی دارد. در کل تاریخ بشریت انبیا فرستاده شده اند که با یک هدف، یک پیغام و یک رسالت، پیام مشترکی را به بشریت برسانند و انسان را به سمت خداوند متعال هدایت کنند. و در این هدف و این رسالت متحدند یعنی هیچ تفاوتی بین آنها نیست. نگاه به پیامبر اکرم(ص) در اسلام به عنوان یکی از پیامبران، نه پیامبری که آنچه قبل از ایشان گفته شده مردود تلقی شود، بلکه پیامبری است که خاتمیت دارد و این خاتمیت به این معنا که همه پیامبران پیش از ایشان اهمیت داشته اند و به عنوان احجار اساسی آن ساختمان بوده اند و پیامبر حجر اخیر را گذاشته است. یعنی فی الواقع اعتقاد ما نسبت به نبی منقطع نیست با تاریخ انبیا؛ بلکه از اول آدم تا خاتم این تسلسل منطقی باید مورد پذیرش باشد تا بتوانیم اعتقاد به نبوت داشته باشیم.
آخرین تفاوتی که دکتر اسعد در این بحث به آن پرداختند، بحث عدالت بود و بیان داشتند در اعتقادات بنیادین مسیحیت عدالت اجتماعی یا آن بعد اجتماعی دین مطرح نیست. شاید در بعضی از جریانات گفته شده باشد که حضرت عیسی(ع) هم نبی و هم مصلح بود، یعنی هدف ایشان ایجاد اصلاحات اجتماعی یا اصلاح جامعه بوده است، اما عملاً این به عنوان یک اعتقاد، در مسائل سیاسی یا حکومتی یا اجتماعی مسیحیان ظاهراً کاربرد زیادی ندارد، هرچند باطناً به عنوان کلیسای کاتولیک کارهای زیادی انجام دهند؛ اما اینکه از لحاظ اعتقادی، در بطن اعتقاد آنها چیزی به عنوان عدالت اجتماعی داشته باشیم که جز اعتقادات آنها باشد، وجود ندارد.
لازم به ذکر است آیین رونمایی از کتاب “باورهای بنیادین در اسلام و مسیحیت”به همت کانون اندیشه جوان، در حاشیه بیست و نهمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران، با حضور دکتر سهیل اسعد (ادگاردو روبین) اندیشمند مسلمان شده آرژانتینی، آقای حسین نقوی و دیگر نویسندگان جوان روز چهارشنبه مورخ ۲۲ اردیبهشت ماه از ساعت ۱۵ بعد از ظهر در سالن یاس نمایشگاه بین المللی کتاب واقع در شهر آفتاب برگزار شد.
