به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، این کرسی علمی با ارائه حجت الاسلام و المسلمین حسین عشاقی عضو هیات علمی گروه فلسفه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ناقدی حجج اسلام والمسلمین عسگری سلیمانی و امینی نژاد و دبیری علمی حجت الاسلام و المسلمین دکتر ابوالحسن غفاری برگزار شد. داوری علمی این کرسی نیز بر عهده حجج اسلام و المسلمین مرتضی جوادی آملی، حسن معلمی و دکتر شیروانی بود.
در ابتدای این کرسی علمی حجت الاسلام و المسلمین حسین عشاقی عضو هیات علمی پژوهشگاه به عنوان صاحب نظریه به ایراد سخن پرداخت و گفت: همانطور که قبلا هم در بحثی با عنوان «حکم ناپذیری وجود» با براهینی إثبات کردیم که هستی (به‌معنای مطلق واقعیت)، حکم پذیر نیست، و ممکن نیست که حکمی داشته باشد، بنابراین نمی‌توان موضوع فلسفه أولی را هستی (به‌معنای مطلق واقعیت با تعابیر گوناگونش)، قرار داد، اینک در این بحث جدید که در امتداد و إدامه همان مقاله قبلی است، به این بحث پرداخته‌ایم که روشن کنیم موانعی که از حکم پذیری هستی و موضوع فلسفه شدن آن جلوگیری می‌کنند، چیست.
عشاقی مجموع چهار مانع کثرت ناپذیری وجود، امتناع عروض بر حقیقت هستی، امتناع عروض «واجب بالذات» و «ممتنع بالذات» بر هستی و بی‌مرزی حقیقت هستی را از موانع حکم پذیری هستی دانست و افزود: هدف از این نظریه این است که با إرائه موانع حکم پذیری هستی (به‌معنای مطلق واقعیت) روشن کند موضوع فلسفه أولی هستی (به‌معنای مطلق واقعیت با تعابیر گوناگونش) نیست.
این عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه برای این که هستی (به‌معنای مطلق واقعیت با تعابیر گوناگونش) أحکامی داشته باشد، تا بتواند موضوع فلسفه أولی قرار گیرد، موانعی وجود دارد تصریح داشت: بنابراین نه این حقیقت، موضوع فلسفه أولی است، و نه برای او أصلا حکمی وجود دارد؛ از این رو باید برای فلسفه أولی موضوع دیگری یافت، و بالتبع أحکام و مسائل فلسفه أولی را باید از نو بازسازی کرد.
وی ادامه داد: در مکاتب سه‌گانه فلسفی مشائی ، إشراقی و متعالی ، موضوع فلسفه أولی همان هستی (به‌معنای مطلق واقعیت با تعابیر گوناگونش) است؛ و از این رو در هر یک از سه مکتب فلسفی، به‌ظاهر از أحکام همین حقیقت بحث شده است، ولی در دیدگاه عرفا حقیقت هستی أصلا هیچ اسم و رسمی ندارد ؛ و بنابراین نمی‌توان در هیچ علمی و از جمله در فلسفه أولی از این حقیقت بحث کرد؛ و از این رو ممکن نیست که چنین حقیقتی موضوع فلسفه أولی قرار گیرد، ألبته در مباحث عرفا تحلیلی عقلی برای حکم ناپذیری حقیقت هستی دیده نمی‌شود، نگارنده در این مقاله به تحلیل عقلی این دعوا پرداخته است.
در ادامه این نشست برخی ناقدین نکاتی را مطرح کردند و ادامه این بحث به جلسه آینده موکول شد.
گفتنی است پیش کرسی نظریه پردازی”نقد حکم پذیری وجود” دوشنبه ۱۸/۸/۹۴ در محل پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه دفتر قم برگزار شد.
