سلوک و آستانه تحمل
نوشتاری از حجت‌الاسلام و المسلمین محمدجواد رودگر، عضو هیئت علمی گروه عرفان و معنویت پژوهشگاه فرهنگ واندیشه اسلامی
مقاومت نرم جزء لاینفک سلوک الی الله است و سالک منهای مقاومت غیرقابل تصور است، زیرا اگر مقاومت را از سلوک سلب کنیم، سلوکی در کار نخواهد بود. اقتضای سلوک تحمل در همه ساحات زیستاری اعم از زیستار فردی، خانوادگی و اجتماعی است. اساسا ماهیت و مسیر سلوک بسوی هدف سلوکی به گونه ای است که سالک باید آستانه تحمل خود را بالابرده و در تمامی منازل سلوکی مقاومت نرم را تجربه کند تا بتواند از مرحله آغازین به مراحل بالاتر و برین دست یابد.
سالک در سلوک فی سبیل الله ملامت ها، ملالت ها از یکسو که تحمل آن بسیار دشوار است و مصائب و متاعب از سوی دیگر را باید تحمل کرده و با «کرامت» از کنار آنها عبور کند و بلکه در این راه با مدل ترکیبی «شکیبایی» و «شکر» انس پیدا کند. حال اگر جامعه اسلامی و انقلابی می خواهد مراحل پیشرفت را در پرتو «دین» و «دانش» یکی پس از دیگری بپیماید لازمه اش این است که آستانه تحملش را بالا ببرد. به بیان دیگر در سلوک اجتماعی به معنای عام و سلوک اجتماعی جهادی_ تمدنی به معنای خاص بایسته و شایسته است جامعه از عنصر پایداری پیوسته برخوردار باشد. حال اگر جامعه ای با مختصات جامعه اسلامی و انقلابی ایران اسلامی که حرکت مداومش را بسوی تمدن نوین اسلامی در پیش گرفت و در این راه با دشمنان سرسخت و مسلح به سلاح نرم افزاری و سخت افزاری مواجه هست، باید بیش از هر جامعه ای اهل استقامت و پایداری باشد و این ممکن نیست مگر آنکه هماره آستانه تحمل خود را طبق مراحلی که سلوک می کند بالا ببرد.
دشمن در مقام ایجاد مانع در همه ابعاد آن جلوی پیشرفت دینی و دانشی از همه قدرت نرم و سخت استفاده کرده و هماره در حال توطئه و برنامه ریزی علیه انقلاب و نظام اسلامی است که در جهان جدید وارد مرحله نوینی شده است و بدین جهت متصدیان امور و کارگزاران بیش از دیگران و عموم مردم و بویژه عناصر انقلابی و جهادی باید در این سلوک با کسب معرفت و بصیرت در کنار توحید و معنویت قدرت نرم مضاعف و قدرت سخت متناسب با زمان کسب کرده و به اصطلاح «قوی» شوند و از قدرت درونی و برونی در مواجهه با دشمن غدار و مکار برخوردار شوند.
از این رو سلوک اجتماعی، جهادی تمدنی محتاج تاب آوری و آستانه تحمل افزون هست تا بتواند به حیات اجتماعی اش ادامه داده و بسوی حیات طیبه حرکت کند.
بنابراین در متن سلوک صائب و صادق تحمل و تاب آوری تعبیه شد و اگر سلوک هویت اجتماعی و ماهیت انقلابی پیدا کند به تاب آوری اجتماعی در تراز تمدن نوین اسلامی مبتنی بر عقلانیت، عدالت و معنویت نیاز مبرم و مدام دارد.
