به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نقل از خبرگزاری حوزه، دویست و هفتاد و نهمین نشست از سلسله کرسی‌های آزاداندیشی با محوریت «گفتمان مقاومت» و چهاردهمین جلسه تفسیر سوره فتح، با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا در دانشگاه طلوع مهر قم برگزار شد.
عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه در ابتدا با تبیین جایگاه «غنیمت» در صدر اسلام، توضیح داد که در آن دوران، بخش مهمی از معیشت مسلمانان از غنایم جنگی مشروع تأمین می‌شد که طبق حکم قرآن، خمس آن به حکومت اسلامی اختصاص داشت. او با اشاره به دیدگاه فقهای امروز تصریح کرد: چون امروزه هزینه‌های نظامی از بیت‌المال تأمین می‌شود، غنایم جنگی به حکومت اسلامی تعلق دارد و تصرف شخصی در آن مشروع نیست.
وی تفاوت میان «غنیمت» (حاصل از جنگ) و «فِیء» (حاصل از صلح مانند زمین فدک) را شرح داد و یادآور شد که حتی امیرالمؤمنین علی (ع) در جنگ جمل اجازه تصرف در اموال مسلمانان را ندادند.
عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه در ادامه به ابعاد اقتصادی و فرهنگی غنیمت پرداخت و اظهار داشت: غنایم، علاوه بر تقویت بنیه مالی بیت‌المال، موجب اقتدار نظامی و افزایش مشروعیت سیاسی می‌شد و به تداوم حمایت مردم کمک می‌کرد. از جنبه فرهنگی، انتقال منابع علمی و آثار تمدنی سرزمین‌های فتح‌شده به‌عنوان «غنیمت فرهنگی» به دارالحکمه بغداد، زمینه‌ساز شکوفایی تمدن اسلامی و الهام‌بخش رنسانس در غرب شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مهاجرنیا با اشاره به نگاه قرآن به اقتصاد اسلامی، گفت: قرآن کریم غنیمت را تنها مادی نمی‌داند؛ ایمان، آرامش و پیروزی معنوی نیز نوعی غنیمت است. بنابراین، اقتصاد اسلامی باید در خدمت عدالت، ایمان و ارزش‌های الهی باشد.
وی با تطبیق مفاهیم سوره فتح بر شرایط امروز، تأکید کرد: دولت اسلامی باید همانند الگوی صدر اسلام، در برابر بحران‌های اقتصادی به‌صورت مستقیم وارد عمل شود و نباید تنها به شعارهای نظری و سیاست‌های مبهم اکتفا کند.
رئیس اندیشکده مطالعات انقلاب اسلامی طلوع مهر با هشدار نسبت به پیامدهای بی‌توجهی به معیشت مردم گفت: استمرار وفاداری اجتماعی ملت در گرو موفقیت دولت در ساماندهی امور اقتصادی است و اگر نیروهای متدین جامعه با فشارهای معیشتی و آسیب‌های فرهنگی مواجه شوند، انگیزه مشارکت اجتماعی و انقلابی آنان تضعیف خواهد شد.
وی با انتقاد از نبود برنامه‌های جامع فرهنگی و اقتصادی، تصریح کرد: گسترش آسیب‌های فرهنگی و افزایش ناهنجاری‌های اجتماعی، زنگ خطری جدی برای نظام است و بخش قابل‌توجهی از این آسیب‌ها ریشه در نابسامانی‌های اقتصادی دارد.
عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه در پایان خاطرنشان کرد: دولت باید با بهره‌گیری از ظرفیت مردم مؤمن، برنامه‌ریزی دقیق و مدیریت جهادی، برای اصلاح ساختارهای فرهنگی و اقتصادی اقدام عاجل انجام دهد تا از تضعیف ارزش‌های اسلامی و فرسایش سرمایه اجتماعی نظام جلوگیری شود.
