به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به نقل از خبرنگار خبرگزاری حوزه، دکتر فرشاد مهدی‌پور رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه و در شصت و هفتمین نشست انقلاب اسلامی مخاطرات امروز و فردا، که با همکاری مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران، سازمان بسیج اساتید دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی استان قم و ستاد فرهنگی فجر انقلاب اسلامی با موضوع « ضرورت بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» به صورت مجازی و برخط برگزار شد، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب از سال‌های گذشته تاکنون با حساسیت بالا درباره تحولات فرهنگی بارها صحبت کرده اند.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ادامه داد: اکنون دولتی بر روی کار آمده است که برای خدمت‌رسانی به مردم با مجلس و سایر دستگاه‌ها همراهی می‌کند و از سویی نخستین روزهای خود را سپری می‌کند از این رو شرایط برای شروع بازسازی فرهنگی آماده است.
وی اضافه کرد: سه دسته چالش عمده در حوزه فرهنگی کشور وجود دارد که به صورت جدی عمق پیدا کرده‌اند و با جا به جایی چند مدیر یا با چند تذکر به سرعت حل نمی‌شود و نیاز به اقدامات گسترده دارد.
*سه چالش مهم در حوزه فرهنگی ایران
مهدی‌پور نخستین چالش حوزه فرهنگی کشور را « ناکارآمدی در زمینه تدوین و اجرای سیاست‌های فرهنگی و رسانه‌ای » برشمرد و گفت: بخشی از این چالش به ناکارآمدی مدیران و بخشی دیگر نیز به فضای مجازی مربوط می‌شود.
وی توسعه سریع تاکسی‌های آنلاین و جایگزین شدن آن‌ها به جای تاکسی‌های تلفنی و حتی عبوری را نشان از قدرت فضای مجازی دانست و گفت: بهبود وضعیت فضای مجازی و رسانه‌ای کشور نیازمند توجه ویژه‌ای است.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مطرح کرد: دومین چالش حوزه فرهنگی کشور « تهاجم سازمان یافته فرهنگی بر ضد ایران» است؛ اکنون حدود ۲۵۰ شبکه ماهواره‌ای که ۱۵۰ شبکه آن هم فارسی زبان است به صورت همزمان و مداوم بر ضد ایران محتوا پخش می‌کنند.
مهدی‌پور با بیان اینکه تهاجم سازمان یافته فرهنگی چیزی است که شوروی سابق را دچار فروپاشی کرد و نباید آن را دست کم گرفت افزود: تهاجم سازمان یافته وسیع فرهنگی بر ضد ایران شکل گرفته و دارد مثل موریانه کشور را از درون تهی می‌کند.
وی سومین چالش موجود در حوزه فرهنگی کشور را « کاهش اعتماد به نفس کارگزاران و نهادهای جمهوری اسلامی ایران» دانست و گفت: برخی مسئولان کشور برای حل مشکلات حوزه‌های مختلف بدون ایده، نظریه و مبنا کار می‌کنند و یک رویه را بدون برنامه‌ریزی و کارشناسی دقیق در پیش می‌گیرند و وقتی به جواب نمی‌رسند ناامیدی بر آنان غلبه می‌کند.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: مشکلی که در بخش «کنش» کشور را درگیر کرده از هم گسیختگی در سبک زندگی است، در بخش «منش» تظاهرگرایانه عمل کردن و در بخش «روش» واگرایی برخی از تحصیل کرده‌ها در برابر غرب به ویژه در بین نسل جوان است.
*بیانیه «گام دوم انقلاب» برنامه‌ای مطمئن برای بازسازی فرهنگی کشور
مهدی‌پور مناسک‌گرایی را یکی از جنبه‌های خوب فرهنگی برشمرد و گفت: ولی مناسک‌گرایی هم اگر محتوا نداشته باشد و در ظاهر خلاصه شود مشکل ایجاد می‌کند.
وی تصریح کرد: برای بهبود وضعیت فرهنگی کشور بیش از هر چیز به مبنا نیاز است تا با اتکا به آن بتوان درست را از اشتباه جدا کرد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان کرد: آخرین سند بالادستی که با اتکا به آن می‌توان با اطمینان به سمت بازسازی فرهنگی کشور حرکت کرد « بیانیه گام دوم انقلاب» است.
مهدی‌پور اذعان کرد:از زمان ابلاغ این بیانیه چند سال می‌گذرد ولی برنامه کوتاه مدت و میان مدت اجرایی بر اساس آن دیده نمی‌شود.
وی تشریح کرد: در بیانیه گام دوم انقلاب به جوان‌گرایی توجه ویژه‌ای شده است و همچنین اقدامات مختلفی مورد اشاره قرار گرفته است که برای بازسازی فرهنگی ضروری است به آن عمل شود.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: گفتمان، منابع انسانی و ساختارها سه سطحی هستند که در بیانیه گام دوم انقلاب برای بازسازی فرهنگی کشور به آن اشاره شده است.
مهدی‌پور با بیان اینکه نیاز به بازآرایی در مفاهیم و گفتمان‌های فرهنگی وجود دارد گفت: مفهوم « استقلال» عنصر مولد انقلاب است که در دهه‌های مختلف به تناسب شرایط تعبیر شده است؛ به عنوان مثال در دهه ۵۰ برای اعلام استقلال از بلوک شرق و غرب به کار برده می‌شد و اکنون در بیانیه گام دوم انقلاب در قالب رهایی دولت و ملت از قید نظام‌های سلطه‌گر از آن تعبیر شده است.
*بازسازی فرهنگی حرکتی انقلابی، خردمندانه و برخاسته از اندیشه می‌طلبد
وی ادامه داد: برخی نهادها و مراکز قبل از انقلاب نیز وجود داشتند و بعد از انقلاب ظاهری متفاوتی به خود گرفته و به کار خود ادامه دادند، ولی برخی از نهادها و مراکز با انقلاب به وجود آمدند که از جمله آن‌ها کمیته امداد، سپاه پاسداران، جهاد سازندگی، سازمان تبلیغات اسلامی و … است.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تشریح کرد: سازمان یک حیات دارد یعنی زمانی به وجود می‌آید، سپس رشد می‌کند، کمی بعد اوج می‌گیرد و بعد افول می‌کند؛ برخی از سازمان‌هایی که در کشور فعالیت می‌کنند دیگر کارآیی چندانی ندارند و نیاز است که بازسازی شوند.
مهدی‌پور بیان کرد: بازسازی فرهنگی نباید با عجله صورت گیرد، بلکه باید خردمندانه طی حرکتی انقلاب و برخاسته از اندیشه و حکمت باشد.
وی تصریح کرد: برای بازسازی مفهومی یک گفتمان قدیمی نیاز به وقت و برنامه‌ای بلند مدت دارد و سریع امکان تحقق ندارد.
رییس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اضافه کرد: منابع انسانی که از آن با عنوان سرمایه انسانی یاد می‌شود رکن دیگری است که برای بازسازی فرهنگی نیاز به اصلاح وضعیت دارد.
مهدی‌پور با بیان اینکه اکنون در ایران انبوهی از نیروی انسانی پشت در بازار کار وجود دارد گفت: گرچه شاید همه نیروهای انسانی که پشت در بازار کار قرار دارند کارآیی مورد انتظار را نداشته باشند، ولی در هر حال نیروی انسانی و مولد هستند و اگر مسیر آنان جهت‌دهی نشود معلوم نیست به چه نقطه‌ای برسند.
وی اذعان کرد: تربیت نیرو انسانی مناسب حداقل پنج الی هفت سال زمان می‌برد، ولی در صورتی که دقیق و هوشمندانه عمل شود می‌توان با برنامه میان‌مدت نیز در این راستا گام برداشت.
*سپاه پاسداران نمونه‌ای موفق از سازمان‌های تاسیس شده توسط انقلاب اسلامی است
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی مطرح کرد: برخی سازمان‌ها که از هدف اصلی خود دور شده‌اند و جنبه تشریفاتی پیدا کرده‌اند نیاز به انحلال دارند.
مهدی‌پور بیان کرد: برخی سازمان‌ها نیز نیاز به ادغام دارند همانگونه که در اوایل انقلاب ژاندارمری، شهربانی و کمیته انقلاب به صورت موفق با هم ادغام شدند و سامانه‌ای قوی به نام پلیس شکل گرفت.
وی ادامه داد: سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، یک نمونه موفق از سازمان‌های تأسیس شده انقلاب است که مرتب برنامه و عملکرد خود را مطابق با نیاز کشور و هدف اصلی خود یعنی پاسداری از انقلاب به روزرسانی می‌کند.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی عنوان کرد: بازآرایی قانونی یکی دیگر از موارد لازم برای بازسازی فرهنگی است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.
مهدی‌پور با اشاره به بمباران تبلیغاتی همه جانبه بر ضد ایران گفت: ضروری است تمام قوای ایران برای مقابله با بمباران‌های تبلیغاتی دشمنان جمع شوند.
وی تصریح کرد: دبیران شوراهای فرهنگی کشور برای تأثیرگذاری باید در دولت صاحب کرسی شوند و حوزه مسؤولیت نهادی برای آن‌ها تعریف شود.
*رؤسای شوراهای فرهنگی برای تأثیرگذاری باید در دولت صاحب کرسی شوند
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اضافه کرد: باید به نقطه‌ای رسید که شورای عالی فضای مجازی برای انتخاب وزیر ارتباطات، شورای عالی انقلاب فرهنگی برای انتخاب وزیر آموزش و پرورش و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای اجتماعی برای تعیین رییس سازمان بهزیستی نظر بدهند و تأثیرگذار شوند.
مهدی‌پور فضای مجازی را مهم‌ترین رکن تولیدکننده محتوا در کشور دانست و گفت: باید به سمت نظام جامع رسانه‌ای در کشور پیش رفت.
وی همچنین مهم‌ترین درگاه تولید محتوا را صدا و سیما دانست و عنوان کرد: صدا و سیما باید بر اساس تغییرات روز جامعه به روز رسانی شود تا پاسخگوی نیازهای فرهنگی جامعه باشد.
رئیس پژوهشکده فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: با توجه به آرایش جدید جنگی دشمن در حوزه جنگ نرم بر ضد ایران باید چیدمان فرهنگی کشور را جدید کرد.
مهدی‌پور اذعان کرد: یکی از دیگر اقدامات مهم در راستای بازسازی فرهنگی کشور وارد ساختن نخبگان حوزوی و دانشگاهی به عرصه تربیت عامه مردم است و پس از آن نیز باید عامه مردم را وارد میدان کرد تا به دستگاه‌های فرهنگی در عرصه نظارت کمک کنند.
وی با بیان اینکه تا عموم مردم وارد میدان نشوند کاری از پیش نمی‌رود، گفت: بازسازی فرهنگی کشور با پشتوانه مردمی و دولتی تحقق می‌یابد.
