به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از خبرگزاری ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیات علمی گروه سیاست و رییس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه، در نشست علمی «مبانی قرآنی سیاست خارجی از دیدگاه حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای» که از سوی بنیاد حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب برگزار شد، گفت: چون پیامبر(ص) در مدینه دولت تشکیل دادند و با دشمنانی هم در اطراف مواجه بودند، طبیعتا برخی از آیات قرآن ناظر به بحث سیاست خارجی دولت اسلامی بوده است که مورد استفاده برای امروز هم هست. ضمن اینکه چون سیاست خارجی مختص دولت و حاکمیت است، بنابراین مبنای اصلی آن قائل بودن به وجود یک دولت اسلامی است.
وی افزود: در دوره نزول وحی، چون ارتباطات محدود به یک کشور با کشور دیگر بود، لذا نمی‌توان از روابط بین‌الملل برای دولت پیامبر یاد کرد، ولی می‌توانیم دیدگاه قرآن را در حوزه روابط بین‌الملل اخذ کنیم و آن را الگو قرار دهیم، از جمله اینکه در مدینه در ابتدا به خاطر اینکه یهودیان زیاد بودند و نسبت مسلمین هم زیاد نبود، و مسلمین در مناطق اطراف مورد آزار و اذیت بودند، لذا اقتداری برای دولت اسلامی شکل نمی‌گرفت، بنابراین پیامبر دستور مهاجرت دادند و مکیان به مدینه آمدند و درصد مسلمین زیاد و کانون اسلام تقویت شد و اقتدار دولت اسلامی ارتقاء یافت.
ایزدهی بیان کرد: اینکه آیا امروزه هم باید منطق مهاجرت موجب تقویت ام القرای اسلام شود یا خیر، نکته دیگری است؛ امروز نمی‌توان گفت همه مسلمین و مؤمنین به ام القرای اسلام بیایند؛ چنانچه پیامبر بعد از فتح مکه منطق مهاجرت مسلمین به مدینه را منقطع کردند.
وی اضافه کرد: اولین نکته در سیاست خارجی پیامبر حفظ مرزها و کشور از گزند دشمنان براساس آیه آخر سوره آل عمران «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ» است؛ یعنی مرابطه کنیم و مرزها را حفظ کنیم. برای تحقق این مسئله اولین نکته رعایت مصالح و سیاست‌ها و اصول راهبردی است؛ یعنی پیامبر نباید در انفعال و به گونه‌ای باشد که دشمن در مرکز دولت اسلامی با اسلام مبارزه کند؛ یعنی مرزها باید با بازدارندگی حفظ شود.
ایزدهی تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب به جد بر این بازدارندگی تأکید دارند تا برای دشمن مقابله با جامعه اسلامی به صرفه نباشد. در آیه ۱۰۲ سوره نساء فرموده: وَلْیَأْخُذُوا حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ …» یعنی از تجهیزات غافل نشوید؛ همچنین آیه ۶۰ انفال «وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّهٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّکُمْ» داشتن سلاح نظامی برای ترساندن و رهب دشمن را ضروری می‌داند. مقام معظم رهبری هم بر این اساس می‌فرمایند بمب اتم بازدارندگی ندارد و حرام است، ولی بازدارندگی در تجهیزات دیگر مدنظر ایشان است، لذا سلاح‌های نقطه‌زن و هوشمند در دستور کار است تا فقط دشمن هدف قرار بگیرد، نه مناطق و مردم بی‌گناه.
معیار مقابله به مثل
ایزدهی تصریح کرد: اعتدای به مثل حتما درست است، ولی نه به این معنا که اگر دشمن مثلا از سلاح هسته‌ای بهره برد، ما هم همین طور؛ مقابله به مثل حتما هست، ولی نه همانند دشمن؛ در دوره جنگ دشمن به شهرها موشک می‌زد، ولی ما تاسیسات آنها را هدف می‌گرفتیم و امروز هم اگر عربستان به مردم و کودکان و شهرها حمله می‌کند، یمنی‌ها مناطق تاسیساتی را هدف می‌گیرند.
وی افزود: براساس آیات قرآن، اینکه بایستیم تا دشمن بیاید و هر وقت اراده کرد، به ما حمله کند، با اسلام سازگار نیست، دوره بزن در رو به تعبیر رهبری تمام شده است و دشمن در صورت خطرآفرینی با خطر مواجه می‌شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: نکته دیگر در سیاست خارجی عدم اعتماد به دشمن است؛ نباید دشمن را دوست‌انگاری و به آن اعتماد کرد. در آیه ۱۱۸ آل عمران «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا بِطَانَهً مِنْ دُونِکُمْ لَا یَأْلُونَکُمْ …» هم بر این موضوع تأکید شده است؛ بنابراین ساده‌انگاری نسبت به دشمن بنیادهای دولت اسلامی را از بین می‌برد و نفوذ را فراهم می‌کند.
ایزدهی با بیان اینکه مسئله دیگر در سیاست خارجی، عزت‌مندی است، تصریح کرد: اگر قرار است با بیگانه تعامل کنیم طبیعتا باید از موضع عزت و نه ذلت و خواری باشد، زیرا اگر از موضع ذلت باشد، موجب بازدارندگی نیست و ایجاد طمع برای دشمن می‌کند. در آیات ۱۳۸ و ۱۳۹ نساء این مسئله مورد تایید قرار گرفته است. عزت و قدرت برای خداست. نباید توکل و اعتماد به خدا را از سیاست خارجی حذف کنیم؛ هیچ نظام مبتنی بر توحید شکست نمی‌خورد، زیرا پشتوانه آن قدرت خداوند است.
وی با بیان اینکه قاعده نفی سبیل از دیگر سیاست‌ها است، اظهار کرد: کافر نباید بر مؤمن هیچ نفوذ و راه سلطه‌ای داشته باشد، لذا دولت باید از موضع قدرت با دیگران تعامل کند و اگر راهی وجود دارد باید از بین برود، اگر این راه، سخت‌افزاری است مانند هشت سال دفاع مقدس و اگر نرم‌افزاری و شبیخون فرهنگی است، باز باید با روش درست با آن مقابله کرد.
حذف سلطه دشمن در فضای مجازی
ایزدهی تاکید کرد: باید اساس و امکان سلطه را از بین ببریم؛ تحریم اقتصادی را بی‌معنا کنیم، با شبکه و اینترنت ملی فضای سلطه دشمن از طریق مجازی را از بین ببریم و با خودکفایی بستر سبیل دشمن را از بین ببریم.
این محقق اضافه کرد: قاعده دیگر در سیاست خراجی جامعه اسلامی، دعوت است؛ ما با دشمنان بحث مقابله به معنای از بین بردن نداریم زیرا باید همه موحدان گردهم جمع شده و ندای واحد سر دهند، امروز نظام اسلامی با محوریت شیعه و سنی و حتی موحدین علیه نظام سلطه قرار دارد و می‌توانیم در این زمینه تعامل داشته باشیم. قرار نیست ما چون دولت شیعی هستیم اهل سنت را حذف کنیم و یا با ادیان دیگر زد و خورد داشته باشیم ،بلکه جریان موحدان و آزادگان عالم باید در برابر مستکبران و کفران بایستند.
