به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دکتر ابراهیم دادجو عضو هیئت علمی گروه معرفت‌شناسی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مترجم در برنامه گفتگوی فرهنگی رادیو گفتگو در رابطه با آسیب شناسی ترجمه‌های فلسفی غرب و عدم آشنایی با فلاسفه شرق اظهار داشت: تحول علمی و فرهنگی در ایران بعد از دوران انقلاب است. مصادف با انقلاب و بعد از آن با تفکرات مغرب زمین مواجه شدیم و به تجربه آنها پرداختیم. تفکرات بعد از آن در مغرب زمین داریم که یک عده تفکرات قبل از نیوتنی هستند که با مذاقه تفکرات شرقی و فلسفه اسلامی نیز هم سو هستند.
وی افزود: بعد از نیوتن اشتباه بزرگی در تفکر نیوتنی غرب بوجود آمد، نیوتن همانقدر که تاثیر بسیار مثبتی در فیزیک داشت، همان قدر هم تاثیر منفی بر فضا داشت.
دکتر دادجو عنوان کرد: ما غرب را درست نمی‌شناسیم و این آگاهی در غرب هم وجود ندارد. آنچه که به ایران انتقال پیدا کرده است مجموعه تفکرات است که از نیوتن شروع شده و پارادایم گرایی و نسبی گرایی را بوجود آورده است. در سی چهل سال اخیر در مغرب زمین تفکر بسیار قوی بوجود آمده است که بر بنیان آن تفکر ارسطویی یا فیلسوفان مسلمان ماست. در قرن بیست و یکم ارسطوی‌اند ولی تجربه گرا نیز هستند. ذات گرا هستند ولی رئالیست هم هستند، به دلیل اینکه این جریان را در ایران نمی‌شناسیم، و مجامع دانشگاهی ما اعم از حوزه و دانشگاه همه فکر می‌کنند که تفکرات فلسفی یعنی همان نسبی گرایی و پارادایم‌ها. به همین دلیل گفته می‌شود که با آنها در تقابل کامل هستیم. و این مسئله به ما آسیب می‌زند، پس فلسفه غرب را باید کنار گذاشته و می‌بایست به فلسفه شرق رجوع کنیم و حال آنکه در تفکر فلسفی معاصر غرب اینطور نیست و حقایق برای آنها قابل شناخت است که آن را از اتم و ذرات زیراتم شروع می‌کنند. بنابران نمی‌توان گفت که ما در تقابل با تفکرات مغرب زمین هستیم بلکه در توافق با تفکر مغرب زمین هستیم.
وی اضافه کرد: مغرب زمین یک انحراف بعد از نیوتون تا حال حاضر پیدا کرده است که طرفدارانی نیز دارد. که بیشتر مصدر ناآگاه است و این جریانی در توافق با تفکر فلسفه اسلامی یا مشرق زمین است. بر این اساس نمی‌توان گفت که آسیبی از آنها می‌بینیم. تفکرات جدید آسیب نیست و نوعی کمک به شمار می‌آید، به این دلیل که انگار راهی را که پانزده کشور در پیشبرد بحث تفکر ذات گرایانه و فلسفه اسلامی دارند، آنها ۳۰ سال است که جلو آمدند. و از سوابق علمی آنها نیز می‌توان بهره برداری نیز کرد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی همچنین گفت: این قضیه از فلسفه علم شروع شده است و نزدیک به چهل سال پیش، به این موضوع پی بردند که واقعیت را آنچنان که هست بشناسیم و این جریانی است که در آمریکا و استرالیا بسیار بوده است. استرالیا بسیار رئالیست است و در واقع آغاز گر این دیدگاه بودند. که بعد از آن رهبر این جریان برایان الیس است و دو کتاب ذات گرایی علمی و دیگری انسان گرایی اجتماعی تالیفی از اوست.
وی با بیان اینکه افزود: از مجامع دانشگاهی و پژوهشگاهی مانند وزارت علوم انتظار دارم به تهیه پروژه‌ای با هدف آشنایی با این جریان از طریق پژوهش‌ها و ترجمه‌ها بپردازند. متاسفانه شخصیت‌های فکری و فلسفی بزرگ ایران را نیز نمی‌شناسند. بعد از انتقال این جریان به خودی خود، مجامع دانشگاهی و پژوهشگاهی پیش خواهند رفت و اگر بتوان این جریان را در ایران انتقال داد، خود به خود در نسل‌های بعدی و در دهه‌های آینده، تفکر فلسفی بسیار قوی خواهیم داشت که فلسفه اسلامی را بروز کنیم. بروز شدن باعث می‌شود به تمام مسائل جدید، از منظر تفکر اسلامی پاسخی به روز بدهیم. در غیراینصورت بنیادین ترین نقطه ضعف تفکر فلسفی در ایران عدم آشنایی با این جریان است که دچار تشدد فکری، عدم آشنایی با این جریان در مجامع علمی و دانشگاهی و پژوهش گاهی هستیم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه زبان پژوهشگران فلسفه اسلامی سنتی باقی مانده است، گفت: انباشت بالایی از تفکرات علمی و فلسفی داریم که فلسفه اسلامی بسیار می‌تواند از آن بهره برداری کند. در صورت استفاده مناسب از آن سیصد سال جلوتر از امروز خواهیم بود.
