به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دو کرسی علمی ترویجی با موضوع «زندگانی امیرمؤمنان و زندگانی امام حسن(ع) و امام حسین(ع) ( از مجموعه تاریخ زندگی امامان معصوم(ع)» توسط مرکز مطالعات پیشرفت و تمدن پژوهشگاه به صورت مجازی تحت نرم افزار اسکایپ برگزار شد.
این کرسی علمی با حضور حجت الاسلام دکتر غلامحسن محرمی به عنوان ارائه‌دهنده، دکتر علیرضا عالمی و حجت الاسلام دکتر سیدمحسن شریفی خمینی به عنوان ناقد برگزار شد.
- حجت‌الاسلام و المسلمین غلامحسن محرمی ضمن ارائه توضیحات مختصر از محتوای کتابها و آثاری که دراین زمینه نوشته‌اند به تبیین تفاوت‌های کار خود با توجه به پیشینه زیادی که دراین زمینه انجام شده است ونیاز به این کار ضروری نمی نماید ؛ دلیل پرداختن به این کار و ضرورت آن‌را که تکراری بودن آن‌را از بین می برد، نوع آوری‌هایی می‌داند که در این زمینه انجام داده است؛
ضرورت و اهمیت پژوهش در تاریخ زندگی ائمه به این علت است که انسان‌هایی کامل بودند و بهترین افراد برای الگو‌برداری و رفتار و گفتارشان، حجت است. هرچند کتاب‌های بسیاری درباره ائمه نوشته شده ولی با دقت می توان به این نتیجه رسید که در این زمان که تحولات و توسعه و شبهات گسترش یافته، پژوهش و تحقیق کافی صورت نگرفته است و در این زمینه بسیار کم کاری شده است، حتی در حوزه علمیه قم طلاب و دانش‌آموختگان ازتاریخ زندگی ائمه چندان اطلاعات علمی ندارند و اطلاعاتشان منحصر در مطالب سطحی است. پژوهش حاضر با توجه به خصوصیات زیر بررسی شده است:
- در این پژوهش به اسناد اخبار تاریخی دقت شده و خبر واحد ازخبر مشهور جدا گشته و بدون درج سلسله اسناد که خسته کننده است به آن اشاره شده است.
- بدون اینکه شبهه‌ها مطرح شوند پاسخ آنها در ضمن مطالب گنجانده شده است
- به گزارش‌های راویان شیعه به عنوان موثق ترین روات روایت‌های تاریخی توجه شده است.
- به تقدم تاریخی توجه شده است.
- درضمن رعایت موارد مربوط به کلام با مباحث تاریخی خلط نشود.
- ملاحت فضائلی در قالب‌های تاریخی بیاید. با رو‌ش تاریخی به مسائلی چون نصوص ومعجزات پرداخته شود.
- به مباحث علمی وتمدنی ائمه توجه است.
- مباحث نقلی وتحلیل سقیفه آورده شده است.
- مباحث حاشیه‌ای از مباحث اصلی جدا شود.
- به سیره خانوادگی واقتصادی ائمه پرداخته شده است
- حجت‌الاسلام و المسلمین محسن شریفی که به عنوان ناقد در این کرسی حضور داشت ضمن بیان محسنات کار آقای محرمی از جمله مفصل بودن رفرنس‌ها و فهرست منابع که در نوشتن این کتابها مورد استفاده بوده است، به بیان دیدگاه‌ها و نقدهای خود پرداخت که اهم ایرادهای ایشان اینگونه بود :
- تلفیق منابع مطالعاتی با منابع استنادی و مآخذ اصلی که بهتر بود از هم تفکیک می‌شد
- تیترها وعنوان‌ها نیاز به بازنگری دارد وگویا نیست؛ ذیل عنوانین وتیترها مطالب خارج از موضوع وجود دارد که نیازمند عناوین جداگانه ودقیق است
- تیترها جذابیت ندارد نیازمند اصلاح و ویراستاری است
- نوشته گرفتار مطول نویسی‌های غیر لازم و موجز یا اختصار نویسی‌های لطمه زننده به محتواست
- ایراد های شکلی وساختاری دارد.
- استفاده از لغات و اصطلاحات عربی و مشکل که برای خواننده ومخاطب فهم آنها سخت است. مانند موازرت ، مدینه عاصمه و…
- نیاز به روان سازی و معادل سازی واژگان ضروری است.
- نیازمند تقویت برخی از استنادات که متهم به ضعف خبری هستند .
- فراموش شدن برخی از وقایع مهم تاریخی مربوط به امام علی مثل عام الحزن و حدیث قلم و دوات و..
- عدم اشاره کامل به پیشینه ی این آثار نیز از مطالب قاب ذکر است .
- در ادامه ناقد دوم این کرسی، دکتر علیرضا عالمی به لحاظ محتوایی وساختاری به نقد مطالب ارائه شده پرداخت که اهم موارد آن به شرح ذیل است:
الف )ضرورت پژوهش
- امتیاز وضرورت پرداختن و ویژگی این اثر نسبت به آثار دیگر مشخص نیست .
- نبود نوآوری وتکراری بودن
- تاریخی نبودن مباحث وخروج از تاریخی بودن و اختلاط با دیدگاه‌های کلامی وغیره.
ب) ایرادهای محتوایی شکلی و ساختاری
- مفاهیم نمی‌تواند با مخاطب و گذشته ارتباط خوبی برقرار نماید
- سیر تاریخی رعایت نشده است.
- از مفاهیم ارزشی یکسان استفاده نشده است: گاهی از واژه جناب گاهی از واژه حضرت و …
- وجود بحث‌های چالشی وشبهه برانگیز در بحث امام حسن(ع)
- گویا نبودن عناوین
- عدم ارتباط مخاطب با نوشته و سخت بودن آن به لحاظ نبود تاریخ‌مندی به ساختار و متن
- وجود مطالب متناقض حضور حسنین در فتوحات که انواع خبرها آمده ولی نتیجه درست گرفته نشده است.
