اخذ سود در وام ۱ میلیون تومانی دولت، ربا است

 دولت برای کمک به معیشت مردم و قشر کم درآمد، قصد دارد وام 1 میلیون تومانی با سود 12 درصد به مردم بدهد که این وام در طیّ 24 ماه از یارانه کسر می‌شود. حضرت آیت الله علوی گرگانی از مراجع عظام تقلید در پاسخ به استفتایی پیرامون این وام اظهار داشت «چون این وام به عنوان بهبود وضعیت معیشتی مردم است، لذا در قالب عقود مضاربه، مشارکت و وکالت قرار نمی گیرد و دریافت سود از این وام شرعا جایز نیست».

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به نقل از سایت وسائل حجت‌الاسلام دکتر احمدعلی یوسفی مدیر گروه اقتصاد اسلامی پژوهشگاه، با اشاره به دریافت سود از سوی دولت در قبال وام یک میلیون تومانی، گفت: اصل این کاری که الان دولت انجام داده است، ظهور عرفی در قرض است و گرفتن بهره ۱۲ درصدی این قرض را تبدیل به قرض ربوی می‌کند و این اشکال دارد. فرمایش حضرت آیت الله علوی گرگانی کاملا صحیح است و گرفتن این سود اشکال شرعی دارد.
پایگاه وسائل در گفتگویی با حجت الاسلام دکتر احمد علی یوسفی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به تبیین این استفتاء پرداخت که مشروح سخنان وی را در ادامه می‌خوانید:

این ۱ میلیون تومانی که دولت پرداخت می‌کند، اگر صرفا بگوید من این پول را به هر کسی که متقاضی است، پرداخت می‌کنم ولی با ۱۲ درصد سود باید آن را برگرداند، باید مشخص شود که این وام تحت چه عنوانی است؟ اگر قرض است، نهایتا می‌تواند بگوید، که این ۱۲ درصد به عنوان کارمزد این وام قرض الحسنه است. جا داشت که دولت هیچ کارمزدی را دریافت نکند چون تمام سامانه یارانه در اختیار خود دولت است. بنابراین می‌توانست این وام را بدون سود پرداخت کند.

وقتی گفته می‌شود که وام ۱ میلیون تومانی پرداخت می‌شود و از حساب یارانه بگیران برداشت می‌شود، ظهور عرفی این اقدام، در قرض الحسنه است و گرفتن سود در وام قرض الحسنه، قرض ربوی و قطعا حرام است و اگر غیر قرض است، باید مشخص شود.

دولت می‌توانست کارتی را شارژ کند به مبلغ مثلا ۱ میلیون تومان و مردم به وکالت از طرف دولت، کالای ایرانی خریداری کنند تا هم حمایت از کالای ایرانی صورت پذیرد و هم کمک به اقشار کم درآمد شود. البته فروش اقساطی به این صورت نیز شرایط خاص و سخت خود را دارد.

بنابراین اصل این کاری که الان دولت انجام داده است، ظهور عرفی در قرض است و گرفتن بهره ۱۲ درصدی این قرض را تبدیل به قرض ربوی می‌کند و این اشکال دارد. فرمایش حضرت آیت الله علوی گرگانی کاملا صحیح است و گرفتن این سود اشکال شرعی دارد.

متاسفانه این مسئله میان دولتمردان و سیستم بانکی جا افتاده است که پول بدهیم و سود بگیریم. معمولا ۱ میلیون تومان را اقشاری از جامعه ما دریافت می‌کنند که واقعا نیازمند به آن هستند، حال آن ۱۲ درصد سود دیگر چیست که باید از اقشار کم درآمد گرفته شود؟