تقابل حکمرانی ولایی و حکمرانی طاغوت

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، و به نقل از خبرگزاری ایکنا، چهارمین جلسه درسی دوره آموزشی حکمرانی و سیاستگذاری سازمان بسیج اساتید کشور به صورت وبیناری با حضور اعضای هیئت علمی مسئول و عضو کانون‌ها، کارگروه‌های مطالعات راهبردی، اندیشکده‌ها و گروه‌های علمی مسئله‌محور بسیج اساتید سراسر کشور برگزار شد.

حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه استاد حوزه و دانشگاه و عضو هیات علمی گروه فلسفه پژوهشگاه در این جلسه تخصصی به ارائه بحث پیرامون موضوع حکمرانی اسلامی و ولایی پرداخت. ایشان ضمن تسلیت شهادت دکتر فخری زاده در موضوع حکمرانی اسلامی و ولایی به ارائه ادبیات و تعاریف ابتدایی بحث پرداخت و سپس تلقی و استنباط خویش از حکمرانی را بیان کرد.

وی حکمرانی را کاربرد عملیاتی، مجموعه ابزار، سنت‌ها و قوانینی معرفی کرد که توسط حاکمان در جامعه اجرا می‌شود و آن را یک روش پیاده سازی قدرت مبتنی بر سنت‌ها و قوانین و ارزش‌ها در ساحت‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، امنیتی، بهداشتی و سایر عرصه‌ها دانست.

معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: حکمرانی در حقیقت یک فرایند و پروسه است. آغاز و انجام دارد و به دنبال مقاصدی است که آن مقاصد را ایدئولوژی جامعه مشخص می‌کند. همچنین در تعریف، ایدئولوژی مرامنامه زندگی و اصول حاکم بر زندگی اجتماعی است. در حقیقت حکمرانی می‌خواهد عملیاتی سازی سیاست‌ها و روش‌ها را انجام دهد.

این استاد دانشگاه در ادامه به توصیف برخی ایدئولوژی‌های حاکم بر غرب پرداخت و همچنین از محدودیت‌ اصالت آزادی در نظام سرمایه‌داری سخن گفت.

رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران مطرح کرد: به طور واضح، کاربردی و عینی حکمرانی عبارت است از نظام عملیاتی در سه رکن سیاست‌گذاری و راهبرد نویسی، تقنین و ساختارسازی در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و غیره. وی از اساتید حوزه و دانشگاه به خصوص اساتید بسیجی خواست با مشارکت و همفکری خویش بحث حکمرانی را ساختارمند نمایند.

خسروپناه در ادامه، حکمرانی اسلامی ولایی را سیاست‌گذاری و تقنین و ساختارسازی مبتنی بر ایدئولوژی اسلامی و مبتنی بر حکمت و فقاهت بیان کرد و گفت: حکمرانی اسلامی ولایی یعنی نظام با محوریت ولایت باید اتفاق بیفتد. مفهوم ولایت یعنی قرب، نزدیکی دوستی محبت و پیوند ناگسستنی با ولی. در هم تنیدگی یعنی آنقدر بین ولی و مردم پیوند محکمی تنیده شده که جداشدنی نیستند. نمی‌شود حکمرانی را فرض کرد ولی ولایت را فرض نکرد. ولایت الهی ولایت پیامبر، اهل بیت و فقیه جامع الشرایط است. اگر ولایت الهی پذیرفته نشود ولایت طاغوت را پذیرفته‌ایم.

وی افزود: سپاهی محمدی لازم است که علوم ناظر بر حکمرانی اسلامی ولایی را کار کند. این بحث‌ها مربوط به رنسانس اسلامی است و تحقق آن زمان بر است. اما باید بدانیم چه کار باید بکنیم تا در مسیر باشیم. اگر انسان هایی دارای مدیریت جهادی پای این کار باشند میانبر اتفاق می‌افتد مثل کاری که خواجه نصیرالدین طوسی و برخی علمای دیگر انجام دادند و در دوره معاصر هم آنچه در مدیریت جهادی حاج قاسم سلیمانی دیده شد. این یک آدم خود یک عالم شد. یک فرمانده لشکر در دوران دفاع مقدس که می‌بینیم بعد کل جریان مقاومت در جهان را عامل می‌شود. همچنین آنچه در کارنامه شهید فخری زاده دیده می‌شود. بنابراین در این مسیر نباید خسته و ناامید شد و نباید عقب نشینی کنیم. این مباحث نباید صرفاً متکی به جلسات یک کلاس باشد بلکه باید تلاش کرد این مباحث به مدیریت دانش تبدیل شوند.

یادآور می‌شود‌، در ابتدای این جلسه وحید آرایی، قائم‌مقام اندیشگاه سیاست‌پژوهی و راهبردنگاری و مدیر آموزشی و تربیت نخبگانی سازمان بسیج اساتید کشور به بیان اهداف برگزاری دوره تخصصی حکمرانی و سیاست‌گذاری در سازمان بسیج اساتید کشور پرداخت و عنوان کرد: این دوره آموزشی با این نگاه تدوین شده است که اساتید متعهد و انقلابی هم در حوزه نظری و هم در حوزه عملیاتی بتوانند در زمینه حکمرانی اسلامی، سیاست‌پژوهی و سیاست‌گذاری مبتنی بر روش شناختی ظرفیت راه حل برای شناسایی و حل مسائل در حوزه بین‌المللی، ملی، استانی و محلی نقش اساسی ایفا نمایند.

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، ولایت مطلقه فقیه را تعین بخش اصلی حکمرانی اسلامی دانست و گفت: اساتید متعهد و انقلابی می‌بایست سیاست‌پژوهی و ارائه راهکارهای سیاستی در عرصه‌های مختلف را در چارچوب این مرجعیت کلان انجام دهند. تعداد ۱۱ درس تخصصی دیگر در حوزه سیاست‌پژوهی و سیاست‌گذاری (نظری و عملیاتی) تا پایان سال برگزار خواهد شد که امروز نیز بحث درباره موضوع حکمرانی اسلامی و ولایی بود.