به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و به نقل از مهر، حجت‌الاسلام امیر غنوی عضو هیأت علمی پژوهشگاه در جمع دانشجویان چهارمین دوره طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی در مورد «ظرفیت معارف اسلامی» به ایراد سخنرانی پرداخت.
غنوی در ابتدای سخنان خود مقدمه‌ای از ضرورت توجه به ظرفیت معارف اسلامی برای تمدن‌سازی و نظام‌سازی گفت و افزود: نکته ای که سال‌ها حوزه را به خود مشغول کرده‌است و پس از انقلاب نیز دانشگاه را نیز به خود مشغول کرده، نظام‌سازی دینی است. از زمان رضا خان اندیشه مارکسیستی وارد کشور شد و حرکت گسترده و موثری را راه انداخته وشروع به فعالیت گسترده کردند و در آن روزگار اندیشه مارکسیستی مسلط شد. در این هنگام بود که مسلمانان با یک مجموعه نا آشنا وقوی روبرو شدند زیرا این مکتب فکری حامی بسیاری داشت و این ماجرا برای مسلمانان یک چالش جدی ایجاد کرد.
غنوی سپس به اولین واکنش‌های مسلمانان به این مواجهه اشاره کرد و افزود: در آن دوره یعنی سال ۱۳۵۵ مسلمانان به این فکر افتادند که ما هم باید مثل مارکسیست‌ها یک مکتب فکری منسجم ایجاد کنیم و کتاب‌ها و نوشته‌های شهید صدر حاکی از این تلاش‌ها و کوشش‌ها بود. تا انقلاب اسلامی این جریان ادامه داشت اما بعد از انقلاب نوع مواجهه ما متفاوت بود زیرا بعد از انقلاب باید هم در بعد نظر و هم در بعد اجرا نیاز به نظام فکری و اجتماعی تازه داشتیم.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه سپس دلایل چرایی طرح این پرسش برای مسلمان را ذکر کرد و گفت: به چهار دلیل این نیاز برای ما مطرح شد:۱- باور به جامعیت دین۲- اندیشه نظام‌مند رقیب ۳- نیازهای یک حکومت دینی ۴- تقابل و چالش میان آورده‌های دینی و علوم اجتماعی. مشکل در جمهوری اسلامی این است که پاسخ‌های داده شده اصلا کافی نیست.
وی اضافه کرد: قبل از نظام‌سازی، شبکه سوالات را باید مشخص کنیم زیرا هر مکتب و تفکری باید بر اساس اصول و قواعد بنیادین به یک سری سوالات جواب دهد و آن چه امکان نظام‌سازی می دهد درک عمیق این سوالات است.
غنوی سپس به نقش دین در تولید علم اشاره کرد و افزود: واقعیت این است که دین هم بر مبادی علم و هم برگزاره‌های ناظر به واقع و هم بر اهداف علم اثر گذار است، و نسبت میان علم و دین تکمیلی است و گاهی دین بر علم نیز اثرگذار است.
وی در پایان به مراحل علم دینی اشاره کرد و گفت: نظام دینی مبتنی بر سه چیز است، ۱- اهداف: بطور مشخص باید در هر حوزه‌ای اهداف مطلوب خود را بصورت عملیاتی بیان کنیم. ۲- مبانی: باید تکلیف خود را با یک سری از مبانی و مفاهیم مشخص کنیم. ۳- تعیین طرح. این سه عنصر را باید با شرایط خاص ومنحصر به فرد ترکیب کنیم و دراین وضعیت است که نظام دینی داریم.
گفتنی است طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی با حمایت و نظارت دانشگاه باقرالعلوم دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در استان قم در حال برگزاری است.
