نگاهی به آثار تولید شده در زمینه حجاب و عفاف

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، مرکز پژوهش‌های جوان وابسته به پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با رسالت تعمیق بنیه دینی و معرفی الگوی‌های رفتاری برای مخاطب جوان در قالب گفتمان انقلاب اسلامی فعالیت می‌کند و تاکنون با همین رویکرد اقدام به انتشار کتب متعددی در زمینه‌های دینی، اعتقادی، فرهنگی، اجتماعی و… کرده است. از این رو با آقای محمدحسن شاهنگی مدیر گروه ادب و هنر و معاون مرکز پژوهش‌های جوان به گفت‌وگو نشستیم تا بیشتر با آثار تولید شده در زمینه حجاب و عفاف توسط این مرکز آشنا شویم. در ادامه متن کامل این گفت‌وگوی جذاب و خواندنی از منظر شریفتان خواهد گذشت.

*با سلام و ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید! در مرکز پژوهش‌های جوان چه آثاری در زمینه حجاب و عفاف تاکنون تولید شده است؟

بسم الله الرحمن الرحیم؛ در این مرکز ۴ اثر فاخر به نام‌های «مسئله پوشش» به اهتمام حجت الاسلام حسن ابراهیم زاده، «حجاب» از حجت الاسلام مهدی مهریزی، «صدف عفاف» از دکتر اعظم وفایی و «نقش تاریخی زن از دیدگاه قرآن» از دکتر سیدابراهیم حسینی منتشر شده است.

               

*کتاب «مسئله پوشش» بنا به چه ضرورت‌هایی تولید شده است؟

در این کتاب گفته می‌شود که اسلام مدافع و مروج آراستگی و پاکیزگی است و با هرگونه بی‌نظمی و ژنده پوشی مردم به ویژه جوانان مخالف است، اما بیش از آراستگی بیرونی بر آراستگی درونی تأکید داشته و دارد. خلاصه کردن و معنا کردن زیبایی به زیبایی ظاهری و بیرونی، نگاه مکاتب غیرالهی به انسان و فلسفه زندگی اوست. از منظر مکاتب الهی به ویژه مکتب اسلام، اصالت با پوشش درونی تقوا و زیبایی درونی ایمان است هرچند که بر اهمیت پوشش بیرونی و آراستگی بیرونی نیز تأکید دارد.

*ساختار این کتاب چگونه است؟

کتاب مسئله پوشش در ۱۸۱ صفحه و در چهار فصل سامان یافته است: فصل اول: پوشش و پوشاک از منظر اسلام؛ فصل دوم: پوشش زن ایرانی در گذر تاریخ؛ فصل سوم: جایگاه پوشش و پوشاک در جامعه امروز و در نهایت فصل چهارم: ما و پوشش امروز می‌باشد.

*رویکرد کلی در کتاب «حجاب» از حجت الاسلام مهدی مهریزی چه بوده است؟

امروزه پرسش‌ها و ایرادها در زمینه مسائل دینی رو به فزونی است و حجاب نیز از آن مستثنی نیست. مسأله پوشش از زوایای متعدد و از دیدگاه علوم امروزی مورد کند و کاو قرار گرفته و نقادی شده است. متأسفانه نوشته‌ای که این پرسش‌ها را از همان زاویه و نگرش پاسخ دهد در دست نیست. از مسأله حجاب نوشته شهید مطهری که بگذریم غالب کتب و نوشته‌ها، حجاب را از جنبه‌های اخلاقی و فقهی مورد تحقیق قرار داده است. کتاب حجاب در ۷۶صفحه و در دو فصل ۱. شبهات، درباره دینی بودن حجاب و ۲. شبهات، درباره حجاب دینی، پانزده شبهه را مورد ارزیابی و نقد قرار داده است.

*در کتاب «صدف عفاف» از دکتر اعظم وفایی به چه مباحثی پرداخته می‌شود؟

در این کتاب گفته می‌شود که اثربخشی ظاهر و باطن بر یکدیگر از ویژگی‌های عمومی انسان است، معمولاً بین حجاب و پوشش ظاهری با عفت و بازداری باطنی، تأثیر و تأثر متقابلی وجود دارد؛ بدین ترتیب که، هرچه حجاب و پوشش ظاهری مناسب‌تر، تقویت و پرورش روحیه درونی عفت، نیز بیشتر؛ و بالعکس. به عبارت دیگر درون پاک، بیرونی پاک می پروراند و هرگز قلب پاک موجب بارور شدن میوه ناپاک نخواهد شد.

کتاب صدف عفاف در شش بخش تلاش نموده است با تکیه بر منشور همیشه جاوید زندگانی بشر (قرآن کریم) پس از تبیین مفاهیم کلی، به جلوه‌های عفاف ورزی در بسترهایی چون مال، قلب، نگاه، رفتار، گفتار، پوشش و روابط جنسی بپردازد و خواننده را با محورهایی چون عوامل شکل‌گیری عفت در انسان، آثار و پیامدهای عفت گرایی، راهکارهای ترویج عفت و الگوهای قرآنی در این زمینه همراه سازد. حجم کتاب ۱۹۹ صفحه است.

*محورهای اصلی این کتاب کدامند ؟

بخش اول: مفهوم شناسی؛ بخش دوم: جلوه های عفت و حیا؛ بخش سوم: عفت در روابط جنسی؛ بخش چهارم: آثار و پیامدها عفاف ورزی؛ بخش پنجم: راهکارهای ترویج عفت و حیا در قرآن و بخش ششم: الگوهای قرآنی عفت و حیا می باشد.

* کتاب «نقش تاریخی زن از دیدگاه قرآن» از دکتر سیدابراهیم حسینی با چه هدفی نگارش شده است؟

جان مایه اصلی این کتاب آن است که حجاب برای زن متانت به ارمغان می‌آورد این موضوع از منظر تاریخی مورد رهگیری قرار گرفته است. کتاب نقش تاریخی زن در قرآن به تحلیل نقش زن در ادوار مختلف تاریخی از جوامع باستانی و جاهلیت عربی تا دوران مدرن پرداخته و در نگاهی دیگر جایگاه زن از دیدگاه قرآن را در حوزه خانواده و اجتماع واکاوی می‌کند. معرفی زنان الگو در قرآن از دیگر بخش‌های این کتاب است که نقش برجسته‌ای در الگو سازی برای دختران جوان دارد. یکی از ارکان نهضت حضرت رسول(ص) احیای شخصیت زن و اعاده حیثیت انسانی او در جامعه بود.

*ساختار این کتاب چگونه است؟

این کتاب در سه فصل سامان یافته است. فصل اول: نقش زن در تاریخ؛ فصل دوم: نقش زن از دیدگاه قرآن؛ فصل سوم: زنان الگو در قرآن می‌باشد. همچنین این کتاب در ۱۹۲ صفحه منتشر شده است.