عرفان اسلامی فرهنگ و تمدن‌ساز است

به گزارش اداره روابط عمومی و اطلاع‌رسانی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، اولین جلسه از سلسله سخنرانی‌های آنلاین ایران- روسیه، با موضوع “آشنایی با عرفان اسلامی” شنبه ۱ آذر ماه جاری  (۲۰۲۰ ۲۱November ) توسط اداره تعاملات علمی ملی و بین‌المللی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و بنیاد مطالعات اسلامی روسیه به صورت مجازی برگزار گردید.

اولین جلسه از برنامه شنبه‌های آنلاین (سخنرانی‌های آنلاین ایران-روسیه) که به همت بنیاد مطالعات اسلامی روسیه و بخش تعاملات علمی ملی و بین المللی پژوهشگاه در هر هفته برگزار می‌شود، تشکیل شد.

جلسه اول که با عنوان آشنایی با عرفان اسلامی توسط حجت‌الاسلام دکتر محمدجواد رودگر برای مخاطبان روسی و ایرانی ارائه شد، با استقبال بی نظیر مخاطبان مواجه شد. جلسه مزبور که با شرکت بیش از ۱۲۰ نفر – نزدیک به ۱۰۰ نفر مخاطب روس- برگزار شد، دکتر رودگر؛ دانشیار گروه عرفان پژوهشگاه، بحث خود را در قالب اشاره به سرفصل هایی چون مفهوم شناسی، روش ها، اقسام، منابع، مبانی، مسائل، مولفه ها وکارکردهای عرفان اسلامی پی گرفت.

ایشان در ابتدا با بیان هندسه عرفان اسلامی و تقسیم آن به دو جزء هندسه معرفتی (دانشی- بینشی) و هندسه سلوکی (گرایشی- کنشی)، به تعریف عرفان پرداخته و با ذکر موضوع اصلی عرفان، به تفاوت های آن با فلسفه و اخلاق پرداخت. عضو هیئت علمی گروه حقوق در ادامه بحث خود، عرفان را در سه ساحت بینشی (اندیشه ـ نگرش)، گرایشی (انگیزه ـ جهت) و کنشی (عمل ـ رفتار) قابل بیان و تبیین دانست. دکتر رودگر مسائل بنیادین عرفان نظری را نیز در دو مسئله توحید ناب و موحد کامل خلاصه نمود.

دکتر رودگر ضمن برشمردن مسائل عرفان نظری و عملی، مسائل عرفان عملی را ناظر به مؤلفه ها، شرایط، مقامات و کارکردهایش برشمردند و در ادامه با ذکر منابع وحیانی و غیروحیانی عرفان اسلامی، اصالت اسلامی و استقلال اسلامی را دو ویژگی بنیادین عرفان اسلامی دانستند.

حجت‌الاسلام و المسلمین رودگر در انتها نیز در جمع بندی بحث خود اشاره داشتند:

  • عرفان اسلامی تخلق به اخلاق الهی و خداخو شدن است.
  • عرفان اسلامی دارای دو خصوصیت جامعیت و کمال است.
  • عرفان اسلامی فطرت پسند و عقل پذیر است.
  • عرفان اسلامی دارای ساحت اجتماعی است.
  • عرفان اسلامی فرهنگ و تمدن ساز است.
  • عرفان اسلامی در دامن فرهنگ اسلامی تولد و تکامل یافت اگرچه در بستر تاریخ و تطوراتی که در مراحل مختلف داشت، ممکن است متأثر از عرفان های دیگر و آموزه های آنها نیز شده باشد چنانکه مؤثر بر عرفان‌های دیگر نیز بوده است که اتفاقاً تأثیرش بیشتر از تأثرش بود.

پایان این جلسه دو ساعته با پرسش و پاسخ دانش جویان و استاد همراه بود.

لازم به ذکر است؛ جلسات شنبه‌های آنلاین در هر هفته با تمرکز بر اساتید پژوهشگاهی و همچنین شبکه همکاران علمی پژوهشگاه در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های تهران و شهرستان‌ها برگزار خواهد شد.