کرسی علمی ترویجی “تأملی بر نظام طبقه‌بندی سنت‌های الهی در جامعه و نقش آن در پیشرفت”

به گزارش اداره روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، کرسی ترویجی “تأملی بر نظام طبقه‌بندی سنت‌های الهی در جامعه و نقش آن در پیشرفت”از سوی حلقه تخصصی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مرکز مطالعات بینارشته‌ای با همکاری گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی روز پنجشنبه ۱۴ بهمن ماه جاری در سالن نشست‌های پژوهشگاه برگزار شد.

در این اجلاسیه علمی، حجت الاسلام قاسم ترخان مدیر گروه کلام و دین‌پژوهی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به عنوان ارایه‌کننده بحث در این نشست حضور داشت و خلاصه‌ای از مقاله خود را مطرح کرد و حجج اسلام احمد مرادخانی معاون پژوهش مجتمع آموزش عالی امام خمینی(ره)، محسن عرفایی از اساتید و پژوهشگران حوزه علمیه قم و همچنین حجت الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نماینده شورای عالی حوزه در شورای عالی آموزش پرورش به نقادی بحث وی پرداختند.

همچنین حسین رمضانی مدیر حلقه تخصصی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مرکز مطالعات بینارشته‌ای و پژوهشگر پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دبیری علمی این نشست را برعهده داشت.

حجت الاسلام ترخان در این نشست با اشاره به مفهوم واژه سنت اظهار داشت: به سنت در اصطلاح، روش و سیره‌ دارای استمرار می‌گویند و بررسی در موارد کاربرد این واژه، گویای این نکته است که این واژه در آیات یاد شده به قوانین مشروط به رفتار جوانجی و جوارحی اختصاص یافته است و بر قوانینی که مطلق‌اند و تحقق آن‌ها متوقف بر رفتار انسان‌ها نیست؛ مانند قانون هدایت و آزمایش، اطلاق نشده است.

وی افزود: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نقشه راه جامع و کلان حرکت جامعه به سمت آرمان‌ها است و بی تردید این حرکت در بستر قوانین علمی و علّی اجتماعی صورت می‌پذیرد؛ شناخت این قوانین یا غفلت از آن‌ها می‌تواند آثار و نتایج مثبت یا منفی در راستای حرکت به سمت آرمان‌ها داشته باشد.

عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه در ادبیات اسلامی از این قوانین اجتماعی به سنت‌های اجتماعی یاد می‌شود، خاطرنشان کرد: بسیاری از این قوانین که از طریق عقل دست یافتنی نیست در آیات و روایات بیان شده است؛

ترخان ادامه داد: ما در این تحقیق نخست می‌خواهیم بیان کنیم که به لحاظ عامل تاثیر، علاوه بر عوامل مادی، عوامل چهارگانه معنوی در حصول نتیجه دخیل‌اند، دوم آن که به لحاظ نتیجه، متون دینی از سنت‌های مطلق که به فعل و رفتار انسان بستگی ندارد و مشروط در دو گروه پایه و پیرو سخن می‌گویند و در نهایت اینکه از حیث میزان تأثیر، سنت‌های مطلق از آن جهت که در اختیار بشر قرار داده نشده‌اند به نحو تامه دخیل خواهند بود، اما سنت‌های مشروط، گاهی به نحو تامه و زمانی به نحو اقتضا موثر می‌باشند.

در ادامه این نشست، ناقدان اشکالاتی به این تحقیق وارد کردند که از جمله آنها مبهم بودن واژگان در برخی از موارد، عدم توضیح کافی، کاربردی نبودن برخی مسایل مطرح شده، اشکالات تایپی، عدم ذکر آیات قرآن و روایات و همچنین عدم معنا کردن درست برخی واژگان مطرح کردند.

همچنین در این نشست به مقتضای زمان حاضران در نشست نیز سخنان، پیشنهادات و انتقاداتی نسبت به این مقاله مطرح کردند که به علت کمبود زمان فرصت دفاع برای ارایه کننده فراهم نشد.