توهم فقدان آزادی یکی از چالش‌های کرسی‌های نظریه‌پردازی است

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، نخستین همایش ملی کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره در مرکز همایش های بین المللی شهید بهشتی با حضور آیت الله علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و رییس هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره، دکتر محمد رضا مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، حجت الاسلام والمسلمین دکتر احمد احمدی از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، آیت لله دکتر احمد بهشتی و جمعی از اساتید دانشگاه و فضلای حوزوی برگزار شد. این مراسم که به منظور اعطای سند ملی نظریه به بیست استاد موفق دارای کرسی نظریه پردازی، نوآوری و نقد و تجلیل از آنها سامان یافته بود، در دو بخش برگزار شد.
در بخش نخست این همایش که با پیام تصویری آیت الله جوادی آملی به مناسبت برگزاری این همایش آغاز شد، دکتر غلامعلی افروز دبیر علمی همایش، دکتر محمد رضا مخبر دزفولی و ایت الله علی اکبر رشاد به ایراد سخنرانی پرداختند. در بخش دوم این همایش نیز پنج کارگروه تخصصی تشکیل و به بررسی چالش ها، موانع و راهکارهای نظریه پردازی پرداخته شد.
در ابتدای این همایش پس از پخش پیام تصویری آیت الله جوادی آملی – متن کامل پیام ایشان در همین سایت منتشر شده است- دکتر غلامعلی افروز، دبیر علمی این همایش به عنوان نخستین سخنران، ضمن تبریک ایام خجسته دهه فجر به ضرورت پرداختن به مباحث نظریه پردازی اشاره کرد و گفت: با توجه به اهمیت و ارزشمندی بحث های نظریه پردازی، نقد و مناظره و تبادل اندیشه های ناب در ایران، باید به ضرورت گفتمان سازی و ترویج و تشویق این فرهنگ توجهی ویژه شود.
وی با بیان اینکه برگزاری کرسی های نظریه پردازی جریانات فکری جامعه را زنده نگه می دارد، افزود: ماندگاری اندیشه ها و جریانات فکری در گرو تولید علم و ارائه نظریه های برتر است.
دکتر افروز ضمن دعوت از فرهیختگان و اندیشمندان جامعه برای ورود به عرصه نظریه پردازی گفت: برگزاری این کرسی ها فرصتی را فراهم می کند که اندیشمندان جامعه حضور فعال در عرصه نظریه پردازی داشته باشند و با جرأت به نظریه پردازی علمی مشغول شوند چرا که این امر پویایی فکری و حیات علمی جامعه را روز به روز افزایش می دهد.
دکتر مخبر دزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی دومین سخنران این همایش بود که درباره روند نظریه پردازی گفت: برداشت بنده این است که نظریه‌پردازی لحظه‌ای اتفاق نمی‌افتد و فرایندی دارد و بازه زمانی دارد که باید طی شود. تمدن‌هایی که در تاریخ شکل گرفته‌اند مقدماتی را طی کرده‌اند بنابراین بدون توجه به الزامات و بازسازی‌ها و نظریه‌پردازی‌ها شکل‌گیری تمدن غیرواقع است.
وی افزود: ما همیشه از دانشگاه انتظار داریم که نظریه‌پردازی کنند اما توجه نمی‌کنیم فرد دانشگاهی ۱۸ سال خارج از دانشگاه بوده است و شخصیت فرد شکل گرفته است و تحمل و بردباری شنیدن حرف دیگران‌ و اندیشیدن و تفکر کردن به شخصیت افراد بستگی دارد. شخصیتی که معمولاً در دوران قبل از دانشگاه شکل گرفته است. بنابراین برای رونق نظریه پردازی باید برگردیم و از خانواده و مدرسه شروع کنیم.
دکتر مخبر دزفولی با انتقاد از اینکه همیشه به پرورش به عنوان بار اضافی برای آموزش نگریسته شده است گفت: ما برای پرورش و نوآوری، خلاقیت و تحمل چه کاری کرده‌ایم؟ خلاقیت، نوآوری، شجاعت در ارائه نظر، به پرورش و تربیت احتیاج دارد و این مؤلفه‌ها در زمان شکل گیری شخصیت باید مورد توجه باشند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: امکان ندارد ذهن نوجوان حافظه‌محور باشد و بتواند نظریه‌پردازی کند، مدرسه‌های ما ماشین تست کنکور شده است و باید بپرسیم چرا فرصت نمی‌دهیم که بچه‌ها فکر کنند و متخصصان آموزش و پرورش باید پیشگام شوند تا چاره‌ای بیندیشند.
وی با بیان اینکه بچه‌ها را آنگونه آموزش می‌دهیم که تلنباری از علم باشند گفت: جزوه محوری و نمره‌ محوری جزء آموزش ما شده است و باید برای اینکه جوانان ما خلاقیت‌ محور شوند کاری کرد.
در ادامه این همایش آیت الله علی اکبر رشاد، رئیس هیأت حمایت از کرسی های نظریه پردازی با اشاره به دغدغه های برگزار کنندگان این کرسی ها گفت: خود باختگی و دیگر شیفتگی ناشی از دیگر برترانگاری، کسر عنصر اعتماد به نفس در برخی افراد جامعه، سنت زدگی، کهنه گرایی و میراث پرستی از جمله موانعی است که بر سر راه نظریه پردازی قرار دارد.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی درباره موانع پیشرفت در نظریه پردازی خاطرنشان کرد: پیرپرستی، فقر سنت نقد و تضارب آرا، سیاست زدگی، فقر جرأت عبور از مشهورات از دیگر موانع و چالش های پیش روی کرسی های نظریه پردازی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مهمترین موانع این کرسی ها گفت: توهم فقدان آزادی یکی از مهمترین این چالش ها محسوب می شود.
رئیس کرسی های نظریه پردازی در پایان گفت: درب کرسی های نظریه پردزای به روی همه اقشار باز است و ما دست همه شرکت کنندگان در این همایش را به گرمی می فشاریم.
در ادامه این مراسم از بیست استاد موفق دارای کرسی نظریه پردازی، نوآوری و نقد با حضور برخی اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، روسای دانشگاه ها، اساتید برجسته و منتخب دانشگاه ها و نظریه پردازان علوم انسانی با ارائه تندیس همایش و سند ملی تأیید نظریه، تقدیر به عمل آمد.
در این همایش از غلامعلی افروز، عضو هیأت علمی دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران با نظریه «نگاهی دوباره به برنامه آموزش متوسطه در نظام تعلیم و تربیت کشور، ضرورت یک تحول بایسته»، حجت‌الاسلام احمد احمدی رئیس سازمان انتشارات سمت با نظریه «ارجاع تمامیّت علم به تصور»، آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با نظریه «مصلحت در فقه امامیه»، خسرو باقری نوع‌ پرست عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با نظریه «نظریه علم تجربی دینی؛ نگاهی معرفت‌شناختی به رابطه دین با علوم انسانی» تقدیر شد.
آیت‌الله احمد بهشتی رییس کرسی علوم عقلی هیأت حمایت از کرسی ‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره با نظریه «اخلاق، معجزه دوم نبوی»، احمد حاجی ده‌ آبادی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با نظریه «تبیین باب ضمان نفوس»، حجت ‌الاسلام علیرضا قائمی‌نیا عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با نظریه «شبکه معرفت دینی»، حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با نظریه «فلسفه فلسفه اسلامی» نیز تقدیر  شدند.
همچنین سالار منافی اناری عضو هیأت علمی مرکز پژوهش های ترجمه با نظریه «جدایی ناپذیر بودن ترجمه از زندگی روزمره انسان»، حجت‌الاسلام سیدحسین میرمعزی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با نظریه «الگوی مصرف کلان در جامعه مطلوب اسلامی»،‌ حجت‌الاسلام سیدعباس موسویان عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با نظریه «ربا در قرض های تولیدی و تجاری»،‌ موسی نجفی مدیر گروه و عضو هیأت علمی اندیشه سیاسی در اسلام پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با نظریه «تکوین و تکون هویت ملی ایرانیان» مورد تقدیر قرار گرفتند.
از عبدالحمید نقره‌کار عضو هیأت علمی گروه معماری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران با نظریه «تعامل انسان با فضای معماری»، حجت‌الاسلام علی‌اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با نظریه «نظریه ابتناء؛ برساختگی تکون و تطور معرفت دینی بر تأثیر تعامل مبادی خمسه»، علی رواقی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با نظریه «گونه‌های زبان فارسی در دوره‌ها و حوزه‌های مختلف جغرافیایی» تقدیر شد.
 و در نهایت محمد محمدرضایی عضو هیأت علمی گروه فلسفه دین و فلسفه اسلامی دانشگاه تهران پردیس قم با نظریه «چیستی فلسفه دین و مسائل آن»، محمد روشن عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی با نظریه «مسئولیت دولت در ورشکستگی بدون تقصیر تجار» و سید سعید زاده زاهدانی عضو هیأت علمی دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز با نظریه «جنبش‌های اجتماعی؛ متأثر از رابطه سه بعدی فرد- جمع- رابطه» مورد تقدیر قرار گرفتند.
گفتنی است در این همایش از پنج عضو هیأت علمی پژوهشگاه که صاحب نظریه، نوآوری و یا نقد بودند تقدیر به عمل آمده است.